Linguae Latinae quinque declinationes nominum sunt.
Prima declinatio[ +/- ]
Pleraque nomina substantiva huius declinationis feminini sunt generis, praeter nonnulla nomina virorum (ut Sulla , Dolabella ) aut munerum (ut nauta , poëta ). Nomina e Graeca declinatione prima item hic sumuntur.
Nomina substantiva Graeca
Casus
Singularis
Pluralis
Finientia in -e
Finientia in -es
Finientia in -as
Nominativus
-e
-es
-as
-ae
Vocativus
-e
-e
-a
-ae
Accusativus
-en
-en
-an / -am
-as
Genetivus
-es
-ae
-arum
Dativus
-ae
-is
Ablativus
-e
-a
-is
Nonnulla nomina substantiva feminina in dativo ac ablativo suffixum -abus utuntur ad differendum e formis suis masculinis: Pater a filiis (masculinum) et filiabus (femininum) amatur.
Suffixum genetivi pluralis -arum ab -um nonnunquam commutatum est: puellarum → puellum
Antiquum suffixum genetivi singularis est -as ; enuntiationis quam pater/mater familias ideo sunt.
In poësi, suffixum -ae in -ai devenire potest: aquae → aquai
Exempla[ +/- ]
Nomina substantiva Graeca:
sing.
plur.
nom.
nymphe
nymphae
voc.
nymphe
nymphae
acc.
nymphen
nymphas
gen.
nymphes
nympharum
dat.
nymphae
nymphis
abl.
nymphe
nymphis
sing.
plur.
nom.
cometes
cometae
voc.
comete/cometa
cometae
acc.
cometen/cometam
cometas
gen.
cometae
cometarum
dat.
cometae
cometis
abl.
cometa
cometis
sing.
plur.
nom.
xiphias
xiphiae
voc.
xiphia
xiphiae
acc.
xiphian/xiphiam
xiphias
gen.
xiphiae
xiphiarum
dat.
xiphiae
xiphiis
abl.
xiphia
xiphiis
Secunda Declinatio[ +/- ]
Omnia nomina substantiva huis declinationis masculina (-us ) aut neutra (-um ), praeter illa quae sunt nomina arborum, gemmarum aut urbium.
Casus
Masculinum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
-us / – (r/er)
-i
-um
-a
Vocativus
-e (-i *) / – (r/er)
-i
-um
-a
Accusativus
-um
-os
-um
-a
Genetivus
-i
-orum
-i
-orum
Dativus
-o
-is
-o
-is
Ablativus
-o
-is
-o
-is
* ius → i, e.g. filius → fili.
Haec declinatio quoque includit nomina substantiva (masculina, feminina aut neutra) e graece.
Tria nomina neutra in -us finientia sunt, cuiae formae plurales non sunt confirmatae: virus , pelagus et vulgus .
Duae varitates casus vocativi sunt:
Nonnullis nominibus vocativus in -us est: deus , chorus et agnus .
Nominibus finientibus in -ius nominativo, vocativus in -i est: filius , genius , et caetera.
Exempla[ +/- ]
Tertia Declinatio[ +/- ]
Casus
Declinatio Imparisyllabica
Declinatio Parisyllabica
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
---
-es
---
-a
---
-es
---
-ia
Vocativus
---
-es
---
-a
---
-es
---
-ia
Accusativus
-em
-es
---
-a
-em
-es
---
-ia
Genetivus
-is
-um
-is
-um
-is
-ium
-is
-ium
Dativus
-i
-ibus
-i
-ibus
-i
-ibus
-i
-ibus
Ablativus
-e
-ibus
-e
-ibus
-e
-ibus
-i
-ibus
Nonnullis imparisyllabis genetivus pluralis in -ium est: lis, litis; dos, dotis; mus,muris; etc.
Nonnullis accusativus singularis in -im et ablativus singularis in -i sunt: turris,-is; puppis,-is; sitis,-is; vis,-is; tussis,-is; securis,-is; febris,-is.
Animal, -is ; calcar,-is et allia nomina neutra quae in -al/-ar finiunt quam parisyllaba habentur.
Exempla[ +/- ]
sing.
plur.
nom.
mare
maria
voc.
mare
maria
acc.
mare
maria
gen.
maris
marium
dat.
mari
maribus
abl.
mari
maribus
sing.
plur.
nom.
avis
aves
voc.
avis
aves
acc.
avem/avim
aves/avis
gen.
avis
avium
dat.
avi
avibus
abl.
ave/avi
avibus
sing.
plur.
nom.
canalis
canales
voc.
canalis
canales
acc.
canalem/canalim
canales
gen.
canalis
canalium
dat.
canali
canalibus
abl.
canale/canali
canalibus
sing.
plur.
nom.
flos
flores
voc.
flos
flores
acc.
florem
flores
gen.
floris
florum
dat.
flori
floribus
abl.
flore
floribus
sing.
plur.
nom.
systema
systemata
voc.
systema
systemata
acc.
systema
systemata
gen.
systematis
systematum
dat.
systemati
systematibus
abl.
systemate
systematibus
sing.
plur.
nom.
homo
homines
voc.
homo
homines
acc.
hominem
homines
gen.
hominis
hominum
dat.
homini
hominibus
abl.
homine
hominibus
Quarta Declinatio[ +/- ]
Casus
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
-us
-us
-u
-ua
Vocativus
-us
-us
-u
-ua
Accusativus
-um
-us
-u
-ua
Genetivus
-us
-uum
-us
-uum
Dativus
-ui
-ibus
-u
-ibus
Ablativus
-u
-ibus
-u
-ibus
Nonnulla nomina substantiva litteram u in dativo ablativoque pluralibus conservant, saepe ad differendum e nomina tertiae declinationis:
artubus; e nomine artus, -us / artibus; e nomine ars, artis
arcubus; e nomine arcus, -us / arcibus; e nomine arx, arcis
partubus; e nomine partus, -us / partibus; e nomine pars, partis
Exempla[ +/- ]
Quinta Declinatio[ +/- ]
Omnia sunt feminina, praeter nomen substantivum dies quod utrum masculinum femininumque sed cum significatione dissimile.
Casus
Singularis
Pluralis
Nominativus
-es
-es
Vocativus
-es
-es
Accusativus
-em
-es
Genetivus
-ei
-erum
Dativus
-ei
-ebus
Ablativus
-e
-ebus
Solis nominibus res et dies declinatio completa est quoniam plera nomina huis declinationis abstracta sunt et igitur ea solo singulare inveniuntur.
Exempla[ +/- ]
Linguae latinae tres classes nominum adjectivorum sunt, quae cum nomine substantivo in genu, numero et casu concordare debent.
Prima Classis[ +/- ]
Adiectiva huius classis trium terminationum quoque appellata quoniam unam omni genui habent in nominativo singulare: -us (masculino), -a (feminino) et -um (neutro). Declinantur secundum exemplum nominum primae (sola feminina) et secundae (masculina neutraque) declinationum.
Casus
Masculinum
Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
-us/-r
-i
-a
-ae
-um
-a
Vocativus
-e/-r
-i
-a
-ae
-um
-a
Accusativus
-um
-os
-am
-as
-um
-a
Genetivus
-i
-orum
-ae
-arum
-i
-orum
Dativus
-o
-is
-ae
-is
-o
-is
Ablativus
-o
-is
-a
-is
-o
-is
Exempla[ +/- ]
Secunda Classis[ +/- ]
Omnia secundum exemplum nominum declinationis tertiae parisyllabicae declinantur. Tres subclasses sunt:
Adiectiva unius terminationis[ +/- ]
Unam terminationem habent omnibus genibus in nominativo singulare. Huius declinationis adiectiva finientia in -ns (V.G.:prudens , prudentis ), -ox (V.G.:ferox , ferocis ), -ax (V.G.:audax , audacis ) et -ix (V.G.:felix , felicis ).
Casus
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
---
-es
---
-ia
Vocativus
---
-es
---
-ia
Accusativus
-em
-es
---
-ia
Genetivus
-is
-ium
-is
-ium
Dativus
-i
-ibus
-i
-ibus
Ablativus
-e/-i
-ibus
-i
-ibus
Exempla[ +/- ]
Adiectiva duarum terminationum[ +/- ]
Istibus duae terminationes in nominativo singulare sunt: alius genibus masculinis femininisque (-is ), alius genui neutro (-e ).
Casus
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
-is
-es
-e
-ia
Vocativus
-is
-es
-e
-ia
Accusativus
-em
-es
-e
-ia
Genetivus
-is
-ium
-is
-ium
Dativus
-i
-ibus
-i
-ibus
Ablativus
-e/-i
-ibus
-i
-ibus
Exempla[ +/- ]
Adiectiva trium terminationum[ +/- ]
Tres terminationes omni genui habent in nominativo singulare.
Casus
Masculinum
Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
-er
-es
-is
-es
-e
-ia
Vocativus
-er
-es
-is
-es
-e
-ia
Accusativus
-em
-es
-em
-es
-e
-ia
Genetivus
-is
-ium
-is
-ium
-is
-ium
Dativus
-i
-ibus
-i
-ibus
-i
-ibus
Ablativus
-e/-i
-ibus
-e/-i
-ibus
-i
-ibus
Thema eorundem adiectivorum adquisitum ex forma singulare genetiva sine suffixo -is : acris → acr- (thema adiectivi)
Exempla[ +/- ]
Tertia Classis[ +/- ]
Adiectivis huius classis una terminatio in nominativo singulare est omnibus genibus. Secundum exemplum nominum declinationis tertiae imparisyllabicae declinantur.
Casus
Masculinum/Feminimum
Neutrum
Singularis
Pluralis
Singularis
Pluralis
Nominativus
---
-es
---
-a
Vocativus
---
-es
---
-a
Accusativus
-em
-es
---
-a
Genetivus
-is
-um
-is
-um
Dativus
-i
-ibus
-i
-ibus
Ablativus
-e
-ibus
-e
-ibus
Exempla[ +/- ]