Auxilium:Declinatio Finnica

E Victionario

Harmonia vocalium[+/-]

A, o et u sunt "posteriores vocales"; y, ä et ö sunt "anteriores vocales". E et i sunt neutrales.

Litterae a/o/u et ä/ö/y non possunt esse in verbo eodem.

Verbi suffixum continet "posteriores vocales" si verbi stirps ea continet. Exempli causa: kotkalla >< päällä, tiellä (adessivus)

Verba composita: secundum partem ultimam, e.g. sadesäällä

Casus[+/-]

Lingua Finnica 18 casus habet. Circa 10 usitantur.

Nominativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
nom. hyvä ihminen hyvät ihmiset homo bonus
  • Casus subiecti.
  • Cum verbo "olla" ('sum'): Minä olen hyvä ihminen. 'Sum homo bonus.' Sed pluralis: Me olemme hyvät ihmiset / Me olemme hyviä ihmisiä (part.) 'Sumus illi boni homines. / Sumus boni homines.'
  • Casus predicativi. Tie on pitkä. 'Via est longa.'
  • Cum numero uno. yksi ystävätär 'una amica'

Accusativus[+/-]

Accusativus est casus obiecti. Sed: Syön omenaa (part.) 'Edo malum (partem/tarde).' Formae accusativi:

  • n-accusativus = genetivus singularis
    Syön omenan. 'Edo malum (plane).'
  • accusativus sine suffixo = nominativus singularis
    Syö omena. 'Ede malum. (unum malum, plane)' Sed: Syö omenaa (part.). 'Ede malum. (quantitatem indefinitam)'
  • accusativus pluralis = nominativus pluralis
    Syön omenat. 'Edo malos (numerum definitum)' Sed: Syön omenia (part.). 'Edo malos (tarde/numerum indefinitum)'

Pronomina personalia habent accusativos irregulares: minut, sinut, hänet, meidät, teidät, heidät.

Genetivus[+/-]

sing. plur. Latine
gen. suuren kirjan suurten/suurien kirjojen/†kirjain libri magni
  • Indicat possessionem. Se on minun kirjani. 'Is est meus liber.'
  • Formae obsoletae pluralis: e.g. kotkien >< †kotkain, matkojen >< †matkain. Interdum vigit haec forma: e.g. Yhdysvaltain ('Civitatum Foederatae') est forma usitata. Ceterum est forma poetica.
  • Cum postpositionibus. herran kanssa 'cum domino'
  • Casus subiecti, e.g.: Minun täytyy juoda. 'Mihi bibendum est.'
  • Structurae Latinae cum adiectivis nationum. suomen kieli 'lingua Finnica'
  • Casus adiectivi qui est definitio adverbi. omenanmakuinen 'qui malum resipit'

Partitivus[+/-]

sing. plur. Latine
part. ystävää/†ystävä näi ystäv hunc amicum
  • Casus obiecti. Vide etiam #Accusativus.
    • Quantitas indefinita. Syö omenaa (part.). 'Ede malum. (quantitatem indefinitam)'
    • Sententia negativa. En lue sanakirjaa. 'Non lego lexicon.'
  • Cum numero (non "unus"), singularis: Puussa kasvaa vain kaksi omenaa. 'Tantum duo mala in arbore crescunt.'
  • Cum alia quantitate. lasi maitoa 'poculum plenus lacte'; monta ystävää 'multi amici'
  • Interiectiones. kiitoksia! 'gratias!'; hyvää matkaa! 'vade feliciter!' (lit. "bonam excursionem/peregrinationem/...")
  • Cum praepositionibus. ennen sinua 'ante te'

Inessivus[+/-]

sing. plur. Latine
iness. ssä kirjassa issä kirjoissa in hoc libro
  • Esse in loco aut obiecto.
  • Nomina locorum: inessivus aut adessivus (regula regularis non exstat). Suomessa 'in Finnia' >< Venäjällä (adess.) 'in Ruthenia'; Helsingissä 'Helsingiae' >< Tampereella (adess.) 'Tammerforsiae'

Elativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
elat.

Illativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
illat.

Adessivus[+/-]

sing. plur. Latine
adess. uudella torilla uusilla toreilla in foro novo (aut alia significatio)
  • Casus loci.
    • "Super". tiellä 'in via'; Pylväällä istuu kissa. 'In columna sedet catus.'; Taivaalla lentää lintu. 'In caelo volat avis.' Sed: Tapahtukoon sinun tahtosi myös maan päällä niin kuin taivaassa (iness.). 'Fiat voluntas tua, sicut in caelo, et in terra.'
    • "Ad", "apud". Hän oli järvellä. 'Is erat apud lacum.'
    • täällä 'hic'; tuolla 'illic'
    • Nomina locorum. Venäjällä 'in Ruthenia' sed: Suomessa (iness.) 'in Finnia'
  • "Cum" (auxilio). ystävien avulla 'amicorum auxilio'; kaivan lapiolla 'tollo batillo'
  • Olla + adessivus. Opettajalla on omena. 'Magister habet malum.' (Lit. "Malum (cum) magistro est.")

Ablativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
abl.

Allativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
allat.

Essivus[+/-]

sing. plur. Latine
ess. vanhuksena vanhuksina posito senex
  • Posito.
    mutta kun jumalana / näyttäydyt minulle kivekset näkyvissä / on minun puhuttava vitusta ja kyrvästä
    sed cum tu posito deus pudore / ostendas mihi coleos patentes / cum cunno mihi mentula est vocanda –Priapeia 29

Translativus[+/-]

sing. plur. sing. Latine
translat.

Instructivus[+/-]

Abessivus[+/-]

sing. plur. Latine
abess. hyvättä taidotta hyvittä taidoitta sine arte bona
  • Sine.

Comitativus[+/-]

sing. plur. Latine
comit. (Sicut pluralis) parempine ruokineni cum meo meliore cibo (/ meis melioribus cibis)
  • "Cum" (e.g. si subiectum fert obiectum).

N.B. Tantum pluralis exstat.

Casus adverbiorum[+/-]

  • Superessivus
  • Delativus
  • Sublativus
  • Lativus
  • Temporalis
  • Causativus
  • Multiplicativus
  • Distributivus
  • Distributivus temporalis
  • Prolativus
  • Situativus
  • Oppositivus

Categoriae declinationis[+/-]

Secundum Nykysuomen sanakirja ("Lexicon linguae Finnicae hodiernae"). Nexus sunt ad formulas fi-declinatio-.

  • 1 valo
  • 2 arvelu
  • 3 autio
  • 4 risti
  • 5 paperi
  • 6 banaali
  • 7 kalsium
  • 8 lovi
  • 9 nalle
  • 10 kala
  • 11 koira
  • 12 matala
  • 13 asema
  • 14 kulkija
  • 15 karahka
  • 16 kantaja
  • 17 peruna
  • 18 pasuuna
  • 19 ainoa
  • 20 herttua
  • 21 korkea
  • 22 suurempi
  • 23 vapaa
  • 24 tienoo
  • 25 leikkuu
  • 26 kamee
  • 27 pii
  • 28 maa
  • 29 puu
  • 58 lämmin
  • 59 pahin
  • 60 vasen
  • 61 muuan
  • 62 seitsemän
  • 63 hevonen
  • 64 vastaus
  • 65 kalleus
  • 66 vieras
  • 67 kirves
  • 68 kauris
  • 69 kaunis
  • 70 koiras
  • 71 uros
  • 72 mies
  • 73 airut
  • 74 kevät
  • 75 kahdeksas
  • 76 tuhat
  • 77 kuollut
  • 78 hame
  • 79 terve
  • 80 ori
  • 81 kiiru
  • 82 askel
  • 83 pyhäpäivä (verbum compositum; gen. pyhäpäivän)
  • 84 omatunto (verbum compositum; gen. omantunnon)
  • 85 harmaahanhi (verbum compositum; gen. harmaahanhen vel harmaanhanhen)

Fontes[+/-]