cum

E Victionario

Latine I[+/-]

Formae aliae[+/-]

Notatio[+/-]

A lingua prisca Indeuropaea *kvom.

Coniunctio[+/-]

cum (cum subiunctivo)(cum subst. in ablat.)

  1. Quando.
  2. Quia (cum causale + coniunctivus)
  3. cum X tum Y — vel X vel Y, ut X, tamen Y

Usus[+/-]

Lege de usu verbi cum in Vicilibro de Grammatica Latina

Loci[+/-]

C. Nepos
Cicero
Marcellinus Spinoza
Erasmus Schmidius 1602
Ernestus Klotz 1821
antiq. class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI


cum causale[+/-]

class.

saec. IV.

saec. XVII.

cum concessivum (+ coniunctivus)[+/-]

class.

cum historicum (+ coniunctivus)[+/-]

class.

saec. XVI.

  • Et reliqua sane quae ad Ciceronem imitandum spectant aut ex iis percipi possunt qui prudenter hac de re scriperunt, Quntiliano, Ioanne Francisco Pico, Vive, Longolio, Paulo Cortesio, Bembo, Bartholomaeo Ricio, Julio Casare Scaligero, qui etiam contra Ciceronianum Erasmi scripsit, ne quid dicam de Bruto, Salustio et aliis quibus, cum olim minus probaretur Ciceronis stylus, ii nonnulla in eo notarunt quae ad hanc rem faciunt; .... Antonius Possevinus, cf. "Ciceronian Controversies", ed. Joann Dellaneva, Cambridge, London 2007, p. 190.

cum adversativum (?)[+/-]

saec. IV.

cum ... tum ...[+/-]

class.

saec. XVII.

saec. XIX.

Translationes[+/-]

Cum tacent clamant

Germanice

(cum coincidens/explicatium + modus indicativus) indem de, dadurch, dass de
(cum modale + modus coniunctivus) wobei de
(cum historicum + modus coniunctivus) als de, nachdem de
(cum inversivum + modus indicativus temporis perfecti) als plötzlich de, da de
(cum causale + modus coniunctivus) da de, weil de
(cum concessivum + modus coniunctivus) obwohl de, obgleich de
(cum adversativum + modus coniunctivus) während de, während dagegen de

Germanice

sowohl ... als auch de: cum X tum Y — sowohl X als auch Y;
zwar ... aber de: cum X tum Y — zwar X aber Y;
während ..., so besonders de: cum X tum maxime Y — während X, so besonders Y;

Latine II[+/-]

Haec dictio adhuc stipula est. Amplificando eam adiuvabis Victionarium meliorari.

Formae aliae[+/-]

Formae in qu- confusionem cum cum coniunctione indicant.

Notatio[+/-]

A lingua prisca Indeuropaea *kom.

Praepositio[+/-]

cum c. abl.

  1. (denotans coniunctionem)

Translationes[+/-]

Anglice

with en

Batave

met nl

Esperantice

kun eo

Germanice

mit de

Formae affines[+/-]

cum etiam dictio est in aliis linguis: