virgo

E Victionario
Jump to navigation Jump to search
Solum virgo Latine
ab hac subpagina tractatur.
Vide etiam s.v. Virgo.

Latine[+/-]

Appellatio[+/-]

API: /ˈwir.goː/(classice)
Syllabificatio phonetica: vir·gō — morphologica: virg-o

Nomen substantivum[+/-]

virg|ō, -ĭnis fem.

  1. √ vir vel mulier quae necdum coierit, vel animal quod nondum coivit Declinatio
f. sing. plur.
nom. virgō virginēs I
gen. virginis virginum II
dat. virginī virginibus III
acc. virginem virginēs IV
abl. virgine virginibus VI
voc. virgō virginēs V

Dictiones collatae[+/-]

Antonyma · contraria
  1. mulier, uxor
Collocationes

Dictiones derivatae[+/-]

Translationes[+/-]

√ Femina quae non cum viro cubuitdilatare ▼
√ Femina quae non cum viro cubuitcollabi ▲

Nomen adiectivum[+/-]

virg|ō, -ō, -ō

  1. √ Ad virginem pertinens. (Dicitur de femina et etiam de viro, coniugii et Veneris expertibus).
  2. (Translate) de rebus: Non usurpatus. (Coniungitur autem rerum nominibus cuiusque generis).

Declinatio[+/-]

positivus singularis positivus pluralis
 cas. masc. fem. neut.  cas. masc. fem. neut.
nom. virgō virgō virgō nom. virginēs virginēs virgina
gen. virginis virginis virginis gen. virginum virginum virginum
dat. virginī virginī virginī dat. virginibus virginibus virginibus
acc. virginem virginem virgō acc. virginēs virginēs virgina
abl. virginī virginī virginī abl. virginibus virginibus virginibus
voc. virgō virgō virgō voc. virginēs virginēs virgina

Usus[+/-]

  1. Quum Decimus quidam Virginius virginem filiam in foro sua manu intermisset. Cic. 2, Rep. 37, 63.
  2. Qui terram virginem nactus plurimum argenti aurique eruisse dicitur. Plin. 33, Hist. nat. 3, 15. (52)

Dictiones collatae[+/-]

Synonyma
  1. virginis, virgineus
  2. intactus, integer, novus, purus
Collocationes
  1. puella virgo, puer virgo
  2. porrus virgo, porri virgines

Translationes[+/-]

√ Ad virginem pertinensdilatare ▼
√ Ad virginem pertinenscollabi ▲
Non usurpatusdilatare ▼
Non usurpatuscollabi ▲

Loci[+/-]

Inscriptio “Duenos”
ca. -580…-570		Gaius Valerius Catullus
-87…-54		M. Tullius Cicero
-106…-43		Titus Livius
-58…+17		Marcus Valerius Martialis
40-103		Decimus Iunius Iuvenalis
ca. 60-130		Aulus Gellius
ca. 130-170		Apuleius
ca. 125-170
antiq.class.class.class.IIIIIII

Latinitas antiqua[+/-]

antiq. (saec. VI. a.C.n.)

Latinitas Romana

class.

  • hunc simulac cupido conspexit lumine virgo
regia, quam suavis exspirans castus odores
lectulus in molli complexu matris alebat,
quales Eurotae praegignunt flumina myrtos
aurave distinctos educit verna colores,
non prius ex illo flagrantia declinavit
lumina, quam cuncto concepit corpore flammam
funditus atque imis exarsit tota medullis. —Carmina Catulli [1][2]

class.

  • Cum virgo staret et Caecilia in sella sederet, neque diu ulla vox exstitisset, puellam defatigatam petisse a matertera, ut sibi concederet paulisper ut in eius sella requiesceret; illam autem dixisse: “Vero, mea puella, tibi concedo meas sedes.” Quod omen res consecuta est; ipsa enim brevi mortua est, virgo autem nupsit, cui Caecilia nupta fuerat. —De divinatione Ciceronis [3][2]

class.

  • Brevis altercatio inde ex iracundia muliebri in contentionem animorum exarsit, cum se Verginia et patriciam et pudicam in Patriciae Pudicitiae templum ingressam et uni nuptam ad quem virgo deducta sit, nec se viri honorumve eius ac rerum gestarum paenitere, ex vero gloriaretur. —Ab urbe condita Titi Livii [4][2]

saec. I.  (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Utere femineis conplexibus, utere, Victor,
Ignotumque sibi mentula discat opus.
Flammea texuntur sponsae, iam virgo paratur,
Tondebit pueros iam nova nupta tuos. —Epigrammata M. Valerii Martialis [5][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 100/128 p.C.n.)

  • rusticus expectas ut non sit adultera Largae
filia, quae numquam maternos dicere moechos
tam cito nec tanto poterit contexere cursu
ut non ter deciens respiret? conscia matri
virgo fuit, ceras nunc hac dictante pusillas
implet et ad moechum dat eisdem ferre cinaedis. —Saturae D. Iuni Iuvenalis [6]

saec. II.  (ca. 170-177 p.C.n.)

  • Primum omnium id visum esse dicebant Probo, quod aput Homerum quidem virgo Nausicaa ludibunda inter familiares puellas in locis solis recte atque commode confertur cum Diana venante in iugis montium inter agrestes deas, nequaquam autem conveniens Vergilium fecisse, quoniam Dido in urbe media ingrediens inter Tyrios principes cultu atque incessu serio, ‘instans operi’, sicut ipse ait, ‘regnisque futuris’, nihil eius similitudinis capere possit, quae lusibus atque venatibus Dianae congruat; —Noctes Atticae A. Gellii [7]

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Mirantur quidem divinam speciem, sed ut simulacrum fabre politum mirantur omnes. Olim duae maiores sorores, quarum temperatam formonsitatem nulli diffamarant populi, procis regibus desponsae iam beatas nuptias adeptae, sed Psyche virgo vidua domi residens deflet desertam suam solitudinem aegra corporis animi saucia, et quamvis gentibus totis complacitam odit in se suam formonsitatem. —Metamorphoseon libri XI Apulei [8]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 Gaius Valerius Catullus, Carmina. 64. carmen nuptiale Thetidis et Pelei, versus 86 — virgo (Bibliotheca Augustana)
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Vicicitatio: virgo.
  3. ↑ 3.0 3.1 Marcus Tullius Cicero - De divinatione. (The Latin Library): Liber primus. XLVI [104] — virgo
  4. ↑ 4.0 4.1 Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (Universitas Turicensis): Liber X, caput 23 — virgo
  5. ↑ 5.0 5.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber undecimus. LXXVIII, versus 3 — virgo
  6. ↑ Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura XIV, versus 29 — virgo
  7. ↑ Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber nonus. Capitulum IX, [14] — virgo
  8. ↑ Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber IV. Capitulum XXXII. Versus 4 — virgo
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=virgo&oldid=223898"