testudo

E Victionario
Solum testudo Latine
ab hac subpagina tractatur.
Vide etiam s.v.
Testudo.

Latine[+/-]

Testudo Graeca.
Vicipaedia
Vicipaedia
Vicipaedia articulum habet de testudinibus.

Appellatio[+/-]

API: /tesˈtuːdoː/(classice)
API: /tesˈtudo/(ecclesiastice)
Syllabificatio phonetica: tes·tū·dō — morphologica: testud-o

Notatio[+/-]

← Latinetēsta

Nomen substantivum[+/-]

testūd|ō, -ĭnis fem.

  1. Reptile qui habet carapacem ornatam.
  2. Carapax testudinis.
  3. Forma militaris.

Declinatio[+/-]

f. sing. plur.
nom. testūdō testūdĭnēs I
gen. testūdĭnis testūdĭnum II
dat. testūdĭnī testūdĭnibus III
acc. testūdĭnem testūdĭnēs IV
abl. testūdĭne testūdĭnibus VI
voc. testūdō testūdĭnēs V

Translationes[+/-]

√ Reptile qui habet carapacem ornatamdilatare ▼
√ Reptile qui habet carapacem ornatamcollabi ▲

Loci[+/-]

Marcus Terentius Varro
-116…-27
Lucius Annaeus Seneca
-3…+65
C. Plinius Secundus
23-79
Decimus Iunius Iuvenalis
ca. 60-130
Apuleius
ca. 125-170
antiq. class.class. I IIII III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 47-45 a.C.n.)

  • Item alia in hoc genere a Graecis, ut querquedula, quod κερκήδης, alcedo, quod ea ἁλκυών; Latina, ut testudo, quod testa tectum hoc animal, lolligo, quod subvolat, littera commutata, primo volligo. —De lingua Latina Varronis [1][2]

class.

  • Sic infans, qui stare meditatur et ferre se adsuescit, simul temptare vires suas coepit, cadit et cum fletu totiens resurgit, donec se per dolorem ad id, quod natura poscit, exercuit. Animalia quaedam tergi durioris inversa tam diu se torquent ac pedes exerunt et obliquant, donec ad locum reponantur. Nullum tormentum sentit supina testudo, inquieta est tamen desiderio naturalis status nec ante desinit quatere se, quam in pedes constitit. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [3][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • testudo quoque, quamvis praegrandem et sub toto tegumento habeat, sine sanguine tamen habet. quanto minor hic corporibus, tanto velocitas maior. —Naturalis historia Plinii [4][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 100/128 p.C.n.)

  • cum tremerent autem Fabios durumque Catonem
et Scauros et Fabricium, rigidique severos
censoris mores etiam collega timeret,
nemo inter curas et seria duxit habendum
qualis in Oceani fluctu testudo nataret,
clarum Troiugenis factura et nobile fulcrum;
sed nudo latere et parvis frons aerea lectis
vile coronati caput ostendebat aselli,
ad quod lascivi ludebant ruris alumni. —Saturae D. Iuni Iuvenalis [5][2]

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Tunc ego sensi naturalitus quosdam affectus in contrarium provenire. Nam ut lacrimae saepicule de gaudio prodeunt, ita et in illo nimio pavore risum nequivi continere de Aristomene testudo factus. Ac dum in fimum deiectus obliquo aspectu quid rei sit grabatuli sollertia munitus opperior, video mulieres duas altioris aetatis; lucernam lucidam gerebat una, spongiam et nudum gladium altera. Hoc habitu Socratem bene quietum circumstetere. —Metamorphoseon libri XI Apulei [6][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Terentius Varro - De lingua Latina. Liber quintus, XIII. p. 79 — testudo
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Vicicitatio: testudo.
  3. 3.0 3.1 Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (The Latin Library):  Tomus / Liber 20. 121, versus 8 — testudo
  4. 4.0 4.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber undecimus, cap. 72, [188] — testudo
  5. 5.0 5.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura XI, versus 94 — testudo
  6. 6.0 6.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber I. Capitulum XII. Versus 1 — testudo