sanguis

Latine

Appellatio

sanguis

API: /ˈsan.ɡwis/

(classice)

Syllabificatio phonetica: san·guis — morphologica: sanguis

Nomen substantivum

sangu|is, -ĭnis masc.

1. Fluidum vitale quae per systema vasculare animalium fluit.
2. (Metonymicē) caedes et mors.

Declinatio

m.	sing.	plur.
nom.	sanguis	sanguinēs	I
gen.	sanguinis	sanguinum	II
dat.	sanguinī	sanguinibus	III
acc.	sanguinem	sanguinēs	IV
abl.	sanguine	sanguinibus	VI
voc.	sanguis	sanguinēs	V

Dictiones collatae

• cruor

Dictiones derivatae

• sanguiculus
• sanguifluus
• sanguilentus
• sanguinālis
• sanguinārius
• sanguinātiō
• sanguineus
• sanguinō, sanguināre
• sanguinolentus
• sanguinōsus
• sanguisūga

Translationes

Fluidum vitale animalium	dilatare ▼

Fluidum vitale animalium	collabi ▲

Anglice: blood (en) Bohemice: krev (cs) f Dacoromane: sânge (ro) n Francogallice: sang (fr) m Germanice: Blut (de) n Esperantice: sango (eo) Finnice: veri (fi) Graeca Antiqua: αἷμα (grc) n ‎(haîma) Guguyimidjir: ganbi Hispanice: sangre (es) f Illyrice: gjak (sq) m Islandice: blóð (is) n Italice: sangue (it) m Lusitane: sangue (pt) m Ruthenice: кровь (ru) f ‎(krovʹ) Slovene: kri (sl) f Suecice: blod (sv) n Ucrainice: кров (uk) f ‎(krov)

Caedes et mors	dilatare ▼

Caedes et mors	collabi ▲

Anglice: bloodshed (en), murder (en) Francogallice: effusion de sang (fr) m, meurtre (fr) m Germanice: Blutvergießen (de) n, Mord (de) m Italice: spargimento di sangue (it) m, uccisione (it) f

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

Marcus Terentius Varro -116…-27

Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50

C. Plinius Secundus 23-79

Apuleius ca. 125-170

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

• Illa potius explicetur incredibilis fabrica naturae: nam quae spiritu in pulmones anima ducitur, ea calescit primum ipso ab spiritu, deinde contagione pulmonum, ex eaque pars redditur respirando, pars concipitur cordis parte quadam, quam ventriculum cordis appellant, cui similis alter adiunctus est, in quem sanguis a iecore per venam illam cavam influit. Eoque modo exis partibus et sanguis per venas in omne corpus diffunditur et spiritus per arterias; utraeque autem crebrae multaeque toto corpore intextae vim quandam incredibilem artificiosi operis divinique testantur. —De natura deorum Ciceronis

class.  (ca. 37 a.C.n. / 717 a.u.)

• Signa autem sunt, ut eorum qui e labore febrem habent adapertum os umido spiritu crebro et corpore calido. Curatio autem, cum hic est morbus, haec: perfunditur aqua et perunguitur oleo et vino tepefacto, et item cibo sustinetur, et inicitur aliquid, ne frigus laedat; sitienti aqua tepida datur. Si hoc genus rebus non proficitur, demittitur sanguis, maxime e capite. Item ad alios morbos aliae causae et alia signa, in omni pecore quae scripta habere oportet magistrum pecoris. —De agricultura Varronis

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Pulmone vero icto spirandi difficultas est; sanguis ex ore spumans, ex plaga ruber; simulque etiam spiritus cum sono fertur; in vulnus inclinari iuvat; quidam sine ratione consurgunt. Multi si in ipsum vulnus inclinati sunt, loquntur, si in aliam partem, obmutescunt. —De Medicina Celsi

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• quo vera coniectatio existit, haut frustra spiritus sidus lunam existimari; hoc esse quod terras saturet accedensque corpora impleat, abscedens inaniat. ideo cum incremento eius augeri conchylia et maxime spiritum sentire quibus sanguis non sit, sed et sanguinem, hominum etiam, cum lumine eius augeri ac minui, frondes quoque et pabula – ut suo loco dicetur – sentire, in omnia eadem penetrante vi. —Naturalis historia Plinii

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

• Quadrupes reccidens, qua sanguis effluxerat, toto tergo supinatus invitus dominum suum devolvit ad terram. Nec diu, sed eum furens aper invadit iacentem ac primo lacinias eius, mox ipsum resurgentem multo dente laniavit. —Metamorphoseon libri XI Apulei