teneo

E Victionario
Jump to navigation Jump to search

Latine[+/-]

Appellatio[+/-]

teneōInformation icon.svgAPI: /ˈteneoː/(classice)
Syllabificatio phonetica: te·ne·ō — morphologica: ten-eo

Verbum temporale[+/-]

ten|eō, -ēre, -uī, -tum [1][2][3][4][5]

  1. Habere in manu vel ut in manu.

Coniugatio[+/-]

Verbum finitum

­
Thema Vox activa
ten- Tempus praesens imperfectum futurum
Persona indicativ. coniunct. imperat. indicativ. coniunct. indicativ. imperat.
I. sing. teneō teneam   tenēbam tenērem tenēbō  
II. sing. tenēs teneās tenē! tenēbās tenērēs tenēbis tenētō!
III. sing. tenet teneat   tenēbat tenēret tenēbit tenētō!
I. plur. tenēmus teneāmus   tenēbāmus tenērēmus tenēbimus  
II. plur. tenētis teneātis tenēte! tenēbātis tenērētis tenēbitis tenētōte!
III. plur. tenent teneant   tenēbant tenērent tenēbunt tenentō!
Thema Vox passiva
ten- Tempus praesens imperfectum futurum
Persona indicativ. coniunct. imperat. indicativ. coniunct. indicativ. imperat.
I. sing. teneor tenear   tenēbar tenērer tenēbor  
II. sing. tenēris teneāris tenēre! tenēbāris tenērēris tenēberis tenētor!
III. sing. tenētur teneātur   tenēbātur tenērētur tenēbitur tenētor!
I. plur. tenēmur teneāmur   tenēbāmur tenērēmur tenēbimur  
II. plur. tenēminī teneāminī tenēminī! tenēbāminī tenērēminī tenēbiminī —
III. plur. tenentur teneantur   tenēbantur tenērentur tenēbuntur tenentor!
Thema Vox activa
tenu- Tempus perfectum plusquam perfectum futurum
exactum
Persona indicativ. coniunct. indicativ. coniunct.
I. sing. tenuī tenuerim tenueram tenuissem tenuerō
II. sing. tenuistī tenueris tenuerās tenuissēs tenueris
III. sing. tenuit tenuerit tenuerat tenuisset tenuerit
I. plur. tenuimus tenuerimus tenuerāmus tenuissēmus tenuerimus
II. plur. tenuistis tenueritis tenuerātis tenuissētis tenueritis
III. plur. tenuērunt tenuerint tenuerant tenuissent tenuerint

Verbum infinitum

Modus infinitivus participium
Tempus praesens perfectum futurum praesens perfectum futurum
Vox
activa 		tenēre tenuisse tentūrum,
-am, -um esse 		tenēns   tentūrus,
-a, -um­
Vox
passiva 		tenērī tentum,
-am, -um esse 		tentum īrī   tentus,
-a, -um 		 
Gerundium Gerundivum Supinum
tenendī tenendus, -a, -um tentum tentū

Dictiones collatae[+/-]

Synonyma

  1. habeō, habēre

Dictiones derivatae[+/-]

Composita

Translationes[+/-]

Habere in manudilatare ▼
Habere in manucollabi ▲

Loci[+/-]

Marcus Terentius Varro
-116…-27		M. Tullius Cicero
-106…-43		Titus Livius
-58…+17		Lucius Annaeus Seneca
-3…+65		 Petronius Arbiter
ca. 14-66		Quintus Curtius Rufus
fl. 50		Marcus Valerius Martialis
40-103		 Apuleius
ca. 125-170 		Hildegardis Bingensis
1098-1179
antiq. class.class.class.class. III II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class. (ca. 47-45 a.C.n.)

  • Apud Valerium Soranum:
Vetus adagio est, o Publi Scipio, quod verbum usque eo evanuit, ut Graecum pro eo positum magis sit apertum: nam idem est quod παροιμίαν vocant Graeci, ut est:
Auribus lupum teneo; Canis caninam non est. Adagio est littera commutata ambagio, dicta ab eo quod ambit orationem, neque in aliqua una re consistit sola. Ambagio dicta ut adustum, quod circum ustum est, ut ambiegna bos apud augures, quam circum aliae hostiae constituuntur. —De lingua Latina Varronis [6][7]

class. (44/43 a.C.n.)

  • An vos A. Hirtium, praeclarissimum consulem, C. Caesarem, deorum beneficio natum ad haec tempora, quorum epistulas spem victoriae declarantis in manu teneo, pacem velle censetis? Vincere illi expetunt pacisque dulcissimum et pulcherrimum nomen non pactione, sed victoria concupiverunt. Quid? —Philippicae orationes in M. Antonium Ciceronis [8]

class.

  • At enim ego eam violavi et everti quod Argivorum civitatem teneo. Quo modo hoc tuear? Re an tempore? Res mihi duplicem defensionem praebet; nam et ipsis vocantibus ac tradentibus urbem eam accepi, non occupavi, et accepi cum Philippi partium, non in vestra societate esset. —Ab urbe condita Titi Livii [9][7]

class.

  • Talia esse scripta eius non dubito, etiam si magis reminiscor quam teneo haeretque mihi color eorum non ex recenti conversatione familiariter, sed summatim, ut solet ex vetere notitia. Cum audirem certe illum, talia mihi videbantur, non solida, sed plena, quae adulescentem indolis bonae attollerent et ad imitationem sui evocarent sine desperatione vincendi, quae mihi adhortatio videtur efficacissima. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [10][7]

saec. I.

  • Curabo, iam tibi Iovis iratus sit, et isti qui tibi non imperat. Ita satur pane fiam, ut ego istud conliberto meo dono; alioquin iam tibi depraesentiarum reddidissem. Bene nos habemus, at isti nugae, qui tibi non imperant. Plane qualis dominus, talis et servus. Vix me teneo, nec sum natura caldicerebrius, sed cum coepi, matrem meam dupundii non facio. —Satyricon T. Petronii Arbitri [11][7]

saec. I.

  • Orsus a Macedonia imperium Graeciae teneo, Thraciam et Illyrios subegi, Triballis Maedisque imperito, Asiam, qua Hellesponto, qua Rubro mari subluitur, possideo. Iamque haud procul absum fine mundi, quem egressus aliam naturam, alium orbem aperire mihi statui. —Historiae Alexandri Magni Curtii Rufi [12][7]

saec. I. (ca. 85-102 p.C.n.)

  • ‘Centum Coranus et ducenta Mancinus,
Trecenta debet Titius, hoc bis Albinus,
Decies Sabinus alterumque Serranus;
Ex insulis fundisque tricies soldum,
Ex pecore redeunt ter ducena Parmensi’:
Totis diebus, Afer, hoc mihi narras
Et teneo melius ista, quam meum nomen.
Numeres oportet aliquid, ut pati possim:
Cotidianam refice nauseam nummis:
Audire gratis, Afer, ista non possum. —Epigrammata M. Valerii Martialis [13][7]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 170)

  • Molles interdum voculas et adsidua savia et dulces gannitus commorsicantibus oculis iterabat illa, et in summa: «Teneo te» inquit «teneo, meum palumbulum, meum passerem» et cum dicto vanas fuisse cogitationes meas ineptumque monstrat metum. Artissime namque complexa totum me prorsus, sed totum recepit. —Metamorphoseon libri XI Apulei [14]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

  • Attamen forti manu teneo eos: sic auferens ab ipsis elationem, nec permittens eos cognoscere quid sint in occultis bonis suis, quia multiplices fructus in eis facere volo: animis ipsorum dolentibus ac cordibus eorum vulneratis in doloribus. —Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum Hildegardis [15][7]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. IV (R-S) / Tom. IV (T-Z), p. 690 — “TĔNĔO, tĕnes, tĕnŭi, tentum, tĕnere, a. 2.”
  2. ↑ 2.0 2.1 Freund, Wilhelm (1806-1894). Grand dictionnaire de la langue latine … (Editio Prima: Paris, 1883-1929) Tom. III, p. 424 — “tĕnĕo, tĕnŭi, tentum, 2.”
  3. ↑ 3.0 3.1 Karl Ernst Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch (Hannover 1913/1918) — teneo, tenuī, tentum, ēre (zu tendo), tr. u. intr. (tom. 2, p. 3060)
  4. ↑ 4.0 4.1 Langenscheidt, Online-Wörterbuch (Lexicon Latinum et Germanicum) — tenere
  5. ↑ 5.0 5.1 Olivetti, Dizionario Latino (Lexicon Latinum et Italicum) — teneo
  6. ↑ 6.0 6.1 Marcus Terentius Varro - De lingua Latina. Liber septimus, III. p. 31 — teneo
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 Vicicitatio: teneo.
  8. ↑ Marcus Tullius Cicero - Philippicae orationes in M. Antonium. (The Latin Library): Philippica . IV [9] — teneo
  9. ↑ 9.0 9.1 Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (Universitas Turicensis): Liber XXXIV, caput 31, [6] — teneo
  10. ↑ 10.0 10.1 Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber 15. 100, versus 12 — teneo
  11. ↑ 11.0 11.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. LVIII. — teneo
  12. ↑ 12.0 12.1 Quintus Curtius Rufus - Historiae Alexandri Magni. (Bibliotheca Augustana), Liber IX. Capitulum VI, p. 20 — teneo
  13. ↑ 13.0 13.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber quartus. XXXVII, versus 7 — teneo
  14. ↑ Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber X. Capitulum XXII. Versus 3 — teneo
  15. ↑ 15.0 15.1 Hildegardis Bingensis - Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber tertius. Visio octava — teneo
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=teneo&oldid=215479"