Jump to content

octavum

E Victionario

Appellatio pronuntiatusque

[+/-]
API: /okˈtaːwum/(classice)
Syllabificatio phonetica: oc·tā·vum — morphologica: octav-um

Notatio

[+/-]
← Latineoctāvus (accusativo)

Adverbium

[+/-]

octāvum [1][2][3][4]

  1. octavo tempore.

Translationes

[+/-]
Octavo temporedilatare ▼
Octavo temporecollabi ▲

Nomen substantivum

[+/-]

octāv|um, -ī neut. [5][4][6]

  1. Quantitas octuplicata.

Declinatio

[+/-]
n. sing. plur.
nom. octāvum octāva I
gen. octāvī octāvōrum II
dat. octāvō octāvīs III
acc. octāvum octāva IV
abl. octāvō octāvīs VI
voc. octāvum octāva V

Translationes

[+/-]
Quantitas octuplicatadilatare ▼
Quantitas octuplicatacollabi ▲

Discretiva

octavum dictio est in variis linguis:

Formae affines

[+/-]

Proprietates grammaticales

[+/-]
Forma Modus flexurae originis
octāvum casus accusativus singularis · genus masculinum numeri octāvus
octāvum casus nominativus singularis · genus neutrum numeri octāvus
octāvum casus accusativus singularis · genus neutrum numeri octāvus
octāvum casus vocativus singularis · genus neutrum numeri octāvus

Appellatio pronuntiatusque

[+/-]
API: /okˈtaːwum/(classice)
Syllabificatio phonetica: oc·tā·vum — morphologica: octav-um

Loci

[+/-]
M. Tullius Cicero
-106…-43
Aulus Cornelius Celsus
ca. -25…+50
C. Plinius Secundus
23-79
Marcus Valerius Martialis
40-103
P. Cornelius Tacitus
ca. 55-117
C. Suetonius Tranquillus
ca. 70-150
Aulus Gellius
ca. 130-180
class.class.IIIIIIII

Latinitas Romana

class.  (43 a.C.n. / 711 a.u.)

  • Cretensi bello Metello imperatore octavum principem duxit, postea in re familiari occupatus fuit, hoc tempore cum rei publicae partibus tum tua excellenti dignitate commotus voluit per te aliquid auctoritatis adsumere. fortem virum, Brute, tibi commendo, frugi hominem et, si quid ad rem pertinet, etiam locupletem. pergratum mihi erit si eum ita tractaris ut merito tuo mihi gratias agere possit. —Epistolae ad Brutum Ciceronis [7][8]

class.  (ca. 30 p.C.n.)

  • Nonnumquam etiam in ipso morbo dierum ratio mutatur, fitque gravior, qui remissior esse consuerat; atque ipse quartus decimus par est, in quo magnam vim esse antiqui fatebantur. Qui cum octavum primi die naturam habere contenderent, ut ab eo secundus septenarius numerus inciperet, ipsi sibi repugnabant non octavum, neque decimum, neque duodecimum diem sumendo quasi potentiorem: plus enim tribuebant nono et undecimo. —De Medicina Celsi [9][8]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • est autem usquequaque nota vilitas mercis per omnia suburbana, ibi tamen maxime, quoniam et neglecta indiligentia praedia paraverat ac ne in pessimis quidem elegantioris soli. haec adgressus excolere non virtute animi, sed vanitate primo, quae nota mire in illo fuit, pastinatis de integro vineis cura Stheneli, dum agricolam imitatur, ad vix credibile miraculum perduxit, intra octavum annum CCCC nummum emptori addicta pendente vindemia. —Naturalis historia Plinii [10]

saec. I.  (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Herculis in magni voltus descendere Caesar
Dignatus Latiae dat nova templa viae,
Qua, Triviae nemorosa petit dum regna, viator
Octavum domina marmor ab urbe legit.
Ante colebatur votis et sanguine largo,
Maiorem Alciden nunc minor ipse colit.
Hunc magnas rogat alter opes, rogat alter honores;
Illi securus vota minora facit. —Epigrammata M. Valerii Martialis [11][8]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 105-110 p.C.n.)

  • universo cum exercitu secundis a Verona castris Bedriacum venit. postero die legionibus ad muniendum retentis, auxiliares cohortes in Cremonensem agrum missae ut specie parandarum copiarum civili praeda miles imbueretur: ipse cum quattuor milibus equitum ad octavum a Bedriaco progressus quo licentius popularentur. exploratores, ut mos est, longius curabant. —Historiae P. Cornelii Taciti [12][8]

saec. II.

  • quinque medios consulatus a sexto ad decimum annuos gessit, ceteros aut novem aut sex aut quattuor aut tribus mensibus, secundum vero paucissimis horis. nam die Kal. Ian. cum mane pro aede Capitolini Iovis paululum curuli sella praesedisset, honore abiit suffecto alio in locum suum. nec omnes Romae, sed quartum consulatum in Asia, quintum in insula Samo, octavum et nonum Tarracone init. —De vita Caesarum C. Suetoni Tranquilli [13][8]

saec. II.  (ca. 170-177 p.C.n.)

  • sed noster Caecilius, cum faceret eodem nomine et eiusdem argumenti comoediam ac pleraque a Menandro sumeret, in mensibus tamen genitalibus nominandis non praetermisit octavum, quem praeterierat Menander. Caecilii versus hisce sunt:
soletne mulier decimo mense parere? – pol nono quoque,
etiam septimo atque octavo. —Noctes Atticae A. Gellii [14][8]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. III, p. 466 — “OCTĀVUS, ... Octavum, adverbii ritu, l'ottava volta”
  2. 2.0 2.1 Freund, Wilhelm (1806-1894). Grand dictionnaire de la langue latine … (Editio Prima: Paris, 1883-1929) Tom. II, p. 631 — “octāvus, ... III) adverbial: octavum, pour la huitième fois”
  3. 3.0 3.1 Karl Ernst Georges, Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch (Hannover 1913/1918) — octāvus, ... – Adv., octāvum, zum achten Male (tom. 2, p. 1308)
  4. 4.0 4.1 4.2 Langenscheidt, Online-Wörterbuch (Lexicon Latinum et Germanicum)octavum
  5. 5.0 5.1 Aegidius [Egidio] Forcellini, Lexicon Totius Latinitatis (Editio Quarta: Bononiae, Patavii) Tom. III, p. 466 — “OCTĀVUS, ... Octavum, i, n. 2. absolute, substantivorum more, subaudi granum”
  6. 6.0 6.1 Olivetti, Dizionario Latino (Lexicon Latinum et Italicum)octavum
  7. 7.0 7.1 Marcus Tullius Cicero - Epistolae ad Brutum. (The Latin Library): Liber primus. Ep. 8 [2] — octavum
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 Vicicitatio: octavum.
  9. 9.0 9.1 Aulus Cornelius Celsus, De Medicina - Libri Octo. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIX). Liber tertius, IV. De curationum diversis generibus. [13] — octavum
  10. Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber quartus decimus, cap. 5, [50] — octavum
  11. 11.0 11.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber nonus. LXIV, versus 4 — octavum
  12. 12.0 12.1 Publius Cornelius Tacitus - Historiarum libri XIV. (The Latin Library): Liber III.  [15] — octavum
  13. 13.0 13.1 Gaius Suetonius Tranquillus - De vita Caesarum libri VIII. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus. Divus Augustus. XXVI. [3] — octavum
  14. 14.0 14.1 Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber tertius. Capitulum XVI, [4] — octavum