Jump to content

modos

E Victionario

Discretiva

modos dictio est in variis linguis:

Formae affines

[+/-]

modōs

[+/-]
Proprietates grammaticales
[+/-]
Forma Modus flexurae originis
modōs casus accusativus pluralis substantivi modus
Appellatio pronuntiatusque
[+/-]
API: /ˈmodoːs/(classice)
Syllabificatio phonetica: mo·dōs — morphologica: mod-os

modos

[+/-]
Proprietates grammaticales
[+/-]
Forma Modus flexurae originis
modos forma pluralis substantivi modo
Appellatio pronuntiatusque
[+/-]
API: [ˈmoðos](Castellane, castellano)
Syllabificatio phonetica: mo·dos — morphologica: mod-os

modos

[+/-]
Proprietates grammaticales
[+/-]
Forma Modus flexurae originis
modos forma pluralis substantivi modo
Appellatio pronuntiatusque
[+/-]
API: [ˈmɔduʃ](Lusitane)
Syllabificatio phonetica: mo·dos — morphologica: mod-os

Loci

[+/-]
M. Tullius Cicero
-106…-43
Marcus Terentius Varro
-116…-27
Titus Livius
-58…+17
P. Ovidius Naso
-42…+18
Lucius Annaeus Seneca
-3…+65
M. Fabius Quintilianus
ca. 35-100
Marcus Valerius Martialis
40-103
Apuleius
ca. 125-170
Aulus Gellius
ca. 130-180
Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius
ca. 480-525
Hildegardis Bingensis
1098-1179
Franciscus Petrarca
1304-1374
Iordanus Brunus Nolanus
1548-1600
Ulco Cats Bussemaker
1810–1865
class.class.class.class.class.IIIIIIVIXIIXIVXVIXIX

Latinitas Romana

class.  (44 a.C.n. / 710 a.u.)

  • Num quid ergo in his rebus est, quod provisione aut permotione mentis magis quam natura ipsa sentiamus? aut num nescio qui ille divinus, si oculis captus sit, ut Tiresias fuit, possit, quae alba sint, quae nigra, dicere aut, si surdus sit, varietates vocum aut modos noscere? Ad nullam igitur earum rerum, quae sensu accipiuntur, divinatio adhibetur. —De divinatione Ciceronis [1][2]

class.  (ca. 37 a.C.n.)

  • Fere operarii modo et bubulci pro portione addendi ad maioris modos fundorum, ii quoque, si similis est ager. Sin est ita dissimilis, ut arari non possit, quod sit confragosus atque arduis clivis, minus multi opus sunt boves et bubulci. —De agricultura Varronis [3][2]

class.

  • Et cum vis morbi nec humanis consiliis nec ope divina levaretur, victis superstitione animis ludi quoque scenici, nova res bellicoso populo — nam circi modo spectaculum fuerat, — inter alia caelestis irae placamina instituti dicuntur; ceterum parva quoque, ut ferme principia omnia, et ea ipsa peregrina res fuit. Sine carmine ullo, sine imitandorum carminum actu, ludiones ex Etruria acciti ad tibicinis modos saltantes haud indecoros motus more Tusco dabant. —Ab urbe condita Titi Livii [4][2]

class.  (versio II, ca. 5 p.C.n.)

  • Ponendis in mille modos perfecta capillis,
comere sed solas digna, Cypassi, deas,
et mihi iucundo non rustica cognita furto,
apta quidem dominae, sed magis apta mihi –
quis fuit inter nos sociati corporis index?
sensit concubitus unde Corinna tuos?
num tamen erubui? num, verbo lapsus in ullo,
furtivae Veneris conscia signa dedi? —Amores Ovidii Nasonis [5][2]

class.

  • Haec exemplaria rerum omnium deus intra se habet numerosque universorum, quae agenda sunt, et modos mente conplexus est; plenus his figuris est, quas Plato ideas appellat, inmortales, inmutabiles, infatigabiles. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [6]

saec. I.  (ca. 90-96 p.C.n.)

  • Nam et Pythagoran accepimus concitatos ad vim pudicae domui adferendam iuvenes iussa mutare in spondium modos tibicina composuisse, et Chrysippus etiam nutricum illi quae adhibetur infantibus adlectationi suum quoddam carmen adsignat. —Institutio oratoria Quintiliani [7]

saec. I.  (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Bellus homo est, flexos qui digerit ordine crines,
Balsama qui semper, cinnama semper olet;
Cantica qui Nili, qui Gaditana susurrat,
Qui movet in varios bracchia volsa modos;
Inter femineas tota qui luce cathedras
Desidet atque aliqua semper in aure sonat,
Qui legit hinc illinc missas scribitque tabellas;
Pallia vicini qui refugit cubiti;
Qui scit, quam quis amet, qui per convivia currit,
Hirpini veteres qui bene novit avos. —Epigrammata M. Valerii Martialis [8][2]

Latinitas postclassica

saec. II.

  • Auditu vero quid homini magnificentius potuit evenire, per quem prudentiam sapientiamque condisceret numerosque orationis metiretur ac modos faceret fieretque ipse totus modulatus ac musicus? Lingua et dentium vallum et ipsius osculi venustas accessit. —De Platone et eius dogmate Apulei [9][2]

saec. II.  (ca. 170-177 p.C.n.)

  • Quid enim foret ista re ineptius, si, ut planipedi saltanti, ita Graccho contionanti numeros et modos et frequentamenta quaedam varia tibicen incineret? —Noctes Atticae A. Gellii [10][2]

saec. VI.  (ca. 523-525 p.C.n.)

  • Bis diapason autem a proslambanomenon in neten hyperboleon, cum his quae in medio sunt interpositae consideratur. Has igitur constitutiones si quis totas faciat acutiores vel in gravius totas remittat, secundum supradictas diapason consonantiae species efficiet modos septem, quorum nomina sunt haec: hypodorius, hypophrygius, hypolydius, dorius, phrygius, lydius, mixolydius; horum vero sic ordo procedit. —De institutione musica Boetii [11]

Latinitas mediaevalis

saec. XII.

  • Item de qualitatibus ipsarum quatuor partium, et quibus in locis poenae purgandis poenitentium animabus hominum collocatae sint, alibi leves, alibi graves, alibi acerrimae, secundum modos culparum eorum qui examinantur differentes; et quare in mediis earumdem partium finibus non poenae, sed monstruosi quidam horrores habeantur. —Liber divinorum operum simplicis hominis Hildegardis [12][2]

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1354-1367 p.C.n.)

  • Dolor: Auditus me destituit.
Ratio: Quibus tonis aut numeris diapente constet aut diapason, quibusve proportiones alie que tractantur a musicis nosce vel surdus potest; et quamvis humane vocis fidiumque vel organi modos auribus non audiat, si tamen causas animo tenet, delectationem intellectus haud dubie prefert aurium voluptati. —De remediis utriusque fortune Petrarcae [13][2]

Latinitas nova

saec. XVI.

  • Ipsius igitur rei memorandae partes, vivis imaginibus, et insigniis, actionibus circumstantiis earumdem committito per ordinem: ut singula quaeque per congruentem sibi actionem passionem, alterationem, desituationem, alios atque alios se habendi modos, velut quae operantur, vel ut quibus, et circa quae exercentur operationes; valeant membra divisionis memorandae materiae sigillatim describere. —Ars memoriae Iordani Bruni [14][2]

saec. XIX.

  • Idcirco totum quidem animal natura se ipsum movet; corpori autem accidit ut moveatur et natura et praeter naturam: interest enim, et quo motu cieatur, et ex quo elemento constet. Et eorum quae ab alio moventur, quaedam natura moventur, quaedam praeter naturam: praeter naturam quidem, ut terrestria sursum, et ignis deorsum. Praeterea partes animalium saepe moventur praeter naturam, propter positiones et modos motionis. —Aristotelis Physica Bussemakeri [15]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - De divinatione. (The Latin Library): Liber secundus. 3 [9] — modos
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 Vicicitatio: modos.
  3. 3.0 3.1 Marcus Terentius Varro - De re rustica / de agricultura. (Loeb Classical Library, Londinio MCMXXXIV). Latin Library: Liber primus, XVIII. — modos
  4. 4.0 4.1 Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (The Latin Library): Liber VII, caput 2, [3] — modos
  5. 5.0 5.1 Publius Ovidius Naso - Amores (versio II, ca. 5). (Bibliotheca Augustana): Liber secundus, 8, versus 1 — modos
  6. Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber 7. 65, versus 7 — modos
  7. Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber primus, X. [32] — modos
  8. 8.0 8.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber tertius. LXIII, versus 6 — modos
  9. 9.0 9.1 Apuleius - De Platone et eius dogmate. (Bibliotheca Augustana): Liber I. Sectio 14 — modos
  10. 10.0 10.1 Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber primus. Capitulum XI, [12] — modos
  11. Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius - De institutione musica libri quinque. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1844-1864. (Universitas Turicensis):  Liber IV.  Pagina 1278B.  Caput XIV. — modos
  12. 12.0 12.1 Hildegardis Bingensis - Liber divinorum operum simplicis hominis. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Pars secunda. Visio quinta, V. Pagina 0906B — modos
  13. 13.0 13.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - De remediis utriusque fortune. (Universitas Turicensis): Liber II. 97: [De audito perdito] — modos
  14. 14.0 14.1 Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - Ars memoriae. (Universitas Turicensis): Tertia pars. Cap. VI. [IV] — modos
  15. Ulco Cats Bussemaker, Aristotelis Physica. Aristotelis Naturalis Auscultatio Libri VIII, Firmin Didot, Paris 1854. (Universitas Turicensis): Liber VIII, capitulum IV, [1] — modos