vector

E Victionario
Jump to navigation Jump to search

Latine[+/-]

Appellatio[+/-]

Loudspeaker red.svgAPI: /ˈwektor/, [ˈwɛk.tɔr](classice)
Syllabificatio phonetica: vec·tor — morphologica: vect-or

Notatio[+/-]

← Latine: vehō

Nomen substantivum[+/-]

vect|or, -ōris comm.

  1. Qui portat.
  2. Qui vehitur.
  3. Usu moderno mathematico: ordo numerorum.

Declinatio[+/-]

m. sing. plur.
nom. vector vectōrēs I
gen. vectōris vectōrum II
dat. vectōrī vectōribus III
acc. vectōrem vectōrēs IV
abl. vectōre vectōribus VI
voc. vector vectōrēs V

Dictiones collatae[+/-]

Dictiones derivatae[+/-]

Translationes[+/-]

Qui portat, qui vehitdilatare ▼
Qui portat, qui vehitcollabi ▲
Qui vehiturdilatare ▼
Qui vehiturcollabi ▲
Ordo numerorumdilatare ▼
Ordo numerorumcollabi ▲

Discretiva

Trisambig poseidon.jpg vector dictio est in variis linguis:

Dictiones similes[+/-]

Formae affines[+/-]

Latine[+/-]

Proprietates grammaticales[+/-]
Forma Persona Tempus Vox Modus Verbum
vector prima singularis praesens passiva indicativus vectō (vectāre)
Appellatio[+/-]
Loudspeaker red.svgAPI: /ˈwektor/(classice)
Syllabificatio phonetica: vec·tor — morphologica: vect-or

Loci[+/-]

P. Ovidius Naso
-42…+18		Lucius Annaeus Seneca
-3…+65		 Petronius Arbiter
ca. 14-66		Marcus Valerius Martialis
40-103		 Apuleius
ca. 125-170 		Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius
ca. 480-525 		Isidorus Hispalensis
560-636 		Franciscus Petrarca
1304-1374
antiq. class.class. II II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (post 1 a.C.n.)

  • a doctis pretium scelus est sperare poetis;
me miserum! scelus hoc nulla puella timet.
dissimulate tamen, nec prima fronte rapaces
este: novus viso casse resistet amans.
sed neque vector equum, qui nuper sensit habenas,
comparibus frenis artificemque reget,
nec stabiles animos annis viridemque iuventam
ut capias, idem limes agendus erit. —Ars amatoria Ovidii Nasonis [1][2]

class.

  • Duas personas habet gubernator: alteram communem cum omnibus, qui eandem conscenderunt navem: ipse quoque vector est; alteram propriam: gubernator est. Tempestas tamquam vectori nocet, non tamquam gubernatori. Deinde gubernatoris ars alienum bonum est: ad eos, quos vehit, pertinet, quomodo medici ad eos, quos curat. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [3][2]

saec. I.

  • Aderat interpellanti mercennarius comes et unus alterque infirmissimus vector, solacia magis litis quam virium auxilia. Nec quicquam pro me deprecabar, sed intentans in oculos Tryphaenae manus usurum me viribus meis clara liberaque voce clamavi, ni abstineret a Gitone iniuriam mulier damnata et in toto navigio sola verberanda. —Satyricon T. Petronii Arbitri [4][2]

saec. I.  (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Nec Fortunati spernit nec balnea Fausti,
Nec Grylli tenebras Aeoliamque Lupi:
Nam thermis iterumque iterumque iterumque lavatur.
Omnia cum fecit, sed renuente deo,
Lotus ad Europes tepidae buxeta recurrit,
Si quis ibi serum carpat amicus iter.
Per te perque tuam, vector lascive, puellam,
Ad cenam Selium tu, rogo, taure, voca. —Epigrammata M. Valerii Martialis [5][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170 p.C.n.)

  • Sed pro Iuppiter hospitalis et Fidei secreta numina! Praeclarus ille vector meus cum asino capita conferunt in meamque perniciem ilico consentiunt et verentes scilicet cibariis suis vix me praesepio videre proximantem: deiectis auribus iam furentes infestis calcibus insecuntur. Et abigor quam procul ab ordeo, quod adposueram vesperi meis manibus illi gratissimo famulo. —Metamorphoseon libri XI Apulei [6][2]

saec. VI.  (ca. 523-525 p.C.n.)

  • Dissice terrenae nebulas et pondera molis
Atque tuo splendore mica; tu namque serenum,
Tu requies tranquilla piis, te cernere finis,
Principium, vector, dux, semita, terminus idem. —Consolatio philosophiae Boetii [7][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

  • Vexatus, id est portatus; ab eo quod est veho, vecto, vexo, ut vexasse sit portasse. Veneficus, eo quod venenum mortis causa paravit, aut praestitit, aut vendidit. Vector, quasi vehitor. Est autem vector et qui vehit et qui vehitur. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis [8][2]

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1343 p.C.n.)

  • Sic me rapi video, sic remanere michi omnia post tergum stupeo, ceu rudis vector secundis flatibus puppe convulsa litora nota circumspiciens ex oculis eripi et arenam quam pedibus paulo ante calcaverat se sedente vanescere, cui, ut Virgilius ait, terreque urbesque recedunt. —Rerum memorandarum libri Petrarcae [9][2]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 Publius Ovidius Naso - Ars amatoria. (Bibliotheca Augustana): Liber tertius, versus 555 — vector
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 Vicicitatio: vector.
  3. ↑ 3.0 3.1 Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber 11. 85 — vector
  4. ↑ 4.0 4.1 T. Petronius Arbiter, Satyricon - quae supersunt (apud Guilielmum Vande Water, Trajecti ad Rhenum MDCCIX). Cap. CVIII. — vector
  5. ↑ 5.0 5.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber secundus. XIV, versus 17 — vector
  6. ↑ 6.0 6.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber III. Capitulum XXVI. Versus 6 — vector
  7. ↑ 7.0 7.1 Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius - Consolatio philosophiae libri quinque. Ed. Ernst Gegenschatz/Olof Gigon, Monaci/Turici 1947. (Bibliotheca Augustana):  Liber tertius.  Sectio 9.c.  [28] — vector
  8. ↑ 8.0 8.1 Isidorus Hispalensis - Etymologiarum libri XX. (Bibliotheca Augustana):  Liber X. De vocabulis. Caput uv. [281] — vector
  9. ↑ 9.0 9.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - Rerum memorandarum libri. (Universitas Turicensis): Liber III. 80: [7] — vector
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=vector&oldid=218269"