uno

Discretiva

uno dictio est in variis linguis:

• Hispanice: uno
• Italice: uno

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
ūnō	casus ablativus singularis · genus masculinum	adiectivi ūnus
ūnō	casus ablativus singularis · genus neutrum	adiectivi ūnus

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈuːnoː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: ū·nō — morphologica: un-o

Loci

Vitruvius ca. -80…-15

P. Ovidius Naso -42...+18

Petronius Arbiter ca. 14-66

C. Plinius Secundus 23-79

Demetrius Cantemir 1674-1723

antiq.

class.

class.

I

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 30–22 a.C.n.)

• Cum camerae politae fuerint, sub eas coronae sunt subiciendae, quas maxime tenues et subtiles oportere fieri videbitur; cum enim grandes sunt, pondere deducuntur nec possunt se sustinere. In hisque minime gypsum debet admisceri, sed ex creto marmore uno tenore perduci, uti ne praecipiendo non patiatur uno tenore opus inarescere. Etiamque cavendae sunt in cameris priscorum dispositiones, quod earum planitiae coronarum gravi pondere inpendentes sunt periculosae. —De architectura Vitruvii

class.  (versio II, ca. 5 p.C.n.)

• Tu mihi, tu certe, memini, Graecine, negabas

uno posse aliquem tempore amare duas.

per te ego decipior, per te deprensus inermis –

ecce, duas uno tempore turpis amo!

utraque formosa est, operosae cultibus ambae;

artibus in dubio est haec sit an illa prior.

pulchrior hac illa est, haec est quoque pulchrior illa;

et magis haec nobis, et magis illa placet! —Amores Ovidii Nasonis

saec. I.

• Hinc mercennarius tonsor ferramenta sua nobis et ipse armatus distribuit, illinc Tryphaenae familia nudas expedit manus, ac ne ancillarum quidem clamor aciem destituit, uno tantum gubernatore relicturum se navis ministerium denuntiante, si non desinat rabies libidine perditorum collecta. —Satyricon T. Petronii Arbitri

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• quae singula inprovidam mortalitatem involvunt, solum ut inter ista vel certum sit nihil esse certi nec quicquam miserius homine aut superbius. ceteris quippe animantium sola victus cura est, in quo sponte naturae benignitas sufficit, uno quidem vel praeferendo cunctis bonis, quod de gloria, de pecunia, ambitione superque de morte non cogitant. —Naturalis historia Plinii

Latinitas nova

saec. XVIII.  (1714 p.C.n.)

• In Bacoviensi agro haud procul ab urbe Totruss, salinae sunt abundantissimae, incolis ocna dictae. Ibi nulla arte ad purgandum sal opus est, si terram uno alterove cubito submoveas, purissimum, et christalli aut porphyri instar pellucidum sal, nullis terreis particulis interstinctum reperies. —Descriptio Moldaviae Demetrii Cantemir