siderum

E Victionario

Discretiva

siderum dictio est in variis linguis:

Formae affines[+/-]

Latine[+/-]

Proprietates grammaticales[+/-]
Forma Modus flexurae originis
sīderum casus genitivus pluralis substantivi sīdus
Appellatio[+/-]
API: /ˈsiːderum/(classice)
Syllabificatio phonetica: sī·de·rum — morphologica: sider-um

Loci[+/-]

M. Tullius Cicero
-106…-43
Lucius Annaeus Seneca -3/+65 M. Fabius Quintilianus
ca. 35-100
Aulus Gellius
ca. 130-170
Aurelius Augustinus Hipponensis
354-430
Hildegardis Bingensis
1098-1179
Franciscus Petrarca
1304-1374
Iordanus Brunus Nolanus
1548-1600
Ioannes Keplerus
1571-1630
antiq. class.class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana[+/-]

class.

  • Qua in natione Chaldaei, non ex artis sed ex gentis vocabulo nominati, diuturna observatione siderum scientiam putantur effecisse, ut praedici posset quid cuique eventurum et quo quisque fato natus esset. —De divinatione Ciceronis [1][2]

class.

  • Cum illa tetigit, alitur, crescit, ac velut vinculis liberatus, in originem redit; et hoc habet argumentum divinitatis suae, quod illum divina delectant: nec ut alienis interest, sed ut suis interest: secure spectat occasus siderum atque ortus, et tam diversas concordantium vias. —Naturales quaestiones Senecae [3][2]

saec. I.

  • Tum neque citra musicen grammatice potest esse perfecta, cum ei de metris rhythmisque dicendum sit, nec si rationem siderum ignoret poetas intellegat, qui, ut alia mittam, totiens ortu occasuque signorum in declarandis temporibus utuntur, nec ignara philosophiae, cum propter plurimos in omnibus fere carminibus locos ex intima naturalium quaestionum subtilitate repetitos, tum vel propter Empedoclea in Graecis, Varronem ac Lucretium in Latinis, qui praecepta sapientiae versibus tradiderunt: —Institutio oratoria Quintiliani [4][2]

Latinitas postclassica[+/-]

saec. II.

  • Ipsam deinde siderum stellarumque observationem, quam esse originem scientiae suae praedicarent, hautquaquam putabat liquide consistere. —Noctes Atticae A. Gellii [5][2]

saec. IV.

  • Ubi nullum est tempus, quia nulla mutabilitas est; et unde tempora fabricantur et ordinantur et modificantur aeternitatem imitantia, dum coeli conversio ad idem redit, et coelestia corpora ad idem revocat, diebusque et mensibus et annis et lustris, caeterisque siderum orbibus, legibus aequalitatis et unitatis et ordinationis obtemperat. —De musica Augustini [6][2]

Latinitas mediaevalis[+/-]

saec. XII.

  • Item de utilitate sensuum in homine et siderum in mundo, et quod dolus diaboli, quo Evam decepit, et originale peccatum toti per eam posteritati transfudit, quasi nebula sit, quae de nocivo aere consurgens terram obtegendo et fructus laedit, et ne claritas diei cernatur visum praepedit. —Liber divinorum operum simplicis hominis Hildegardis [7][2]

Latinitas humanistica[+/-]

saec. XIV.

  • Rutili carbunculi, virides smaragdi, sereni saphyri, candide margarite sic alliciunt: nec solis fulgor aut siderum, nec terre viror aut arborum, nec serenitas aeris, nec candor nitidus tangit aurore! —De remediis utriusque fortune Petrarcae [8][2]

Latinitas nova[+/-]

saec. XVI.

  • Quod si ita est ut melius philosophantibus apparet: id quod primo est ars nil aliud est dicendum; quam naturae facultas connata rationi, cum seminibus primorum principiorum, quibus inest potentia, qua ab extrinsecus obiectis tamquam diversis illectentur illecebris; et ab agente intellectu tanquam irradiante sole illustrentur: et ab aeternis Ideis quasi siderum mediante concursu influxum recipiant: dum ab optimo maximo foecundante cuncta in actum, atque finem proprium pro viribus consequendum ordinentur. —Ars memoriae Iordani Bruni [9][2]

saec. XVII.

  • Cumque incidissem in historiam Libussae viraginis, arte magica celebratissimae, factum quadam nocte, ut post contemplationem siderum et Lunae lecto compositus altius obdormiscerem, atque mihi per somnum visus sum librum ex nundinis allatum perlegere, cuius hic erat tenor: —Somnium Ioannis Kepleri [10][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - De divinatione. (The Latin Library): Liber primus. I [2] — siderum
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 Vicicitatio: siderum.
  3. 3.0 3.1 Lucius Annaeus Seneca - Naturales quaestiones. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber I. praefatio, versus [12] — siderum
  4. 4.0 4.1 Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber primus, IV. — siderum
  5. 5.0 5.1 Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber quartus decimus. Capitulum I, [31] — siderum
  6. 6.0 6.1 Aurelius Augustinus Hipponensis, De musica (Universitas Turicensis). Liber sextus. Caput XI, p. [29] — siderum
  7. 7.0 7.1 Hildegardis Bingensis - Liber divinorum operum simplicis hominis. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber primus. Visio quarta, XXVII. — siderum
  8. 8.0 8.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - De remediis utriusque fortune. (Universitas Turicensis): Liber I. 39 — siderum
  9. 9.0 9.1 Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - Ars memoriae (Universitas Turicensis):  — siderum
  10. 10.0 10.1 Ioannes Keplerus, Somnium - Notae, successive scriptae inter annos 1620-1630