Fontem paginae iubeo inspicere

{{caput|la|iubeo}} <!-- {{subst:PAGENAME}} -->
=={{-lingua-|la|iubeo}}==

==={{appellatio}}=== <!-- Appellatio et syllabificatio -->
:{{Audio|La-cls-iubeo.ogg|/ˈju.be.oː/|{{la-cls-appellatio}}|la|iubeō}} <!-- Exemplum Latinum apellationis -->
:{{syllabae|iu|be|ō|morph=iub-eo}} <!-- Exemplum syllabificationis -->

===={{formae}}==== <!-- Formae aliae -->
*{{la-nx|jubeō}}

==={{verbum|la|trans=|intrans=}}===
'''iub'''|'''eō, -ēre, iussī, iussum''' <ref name=Georges /><ref name=Langenscheidt /><ref name=Olivetti />
#{{la-nx|mandō|Mandare}}.
#{{la-nx|imperō|Imperare}}.

==={{coniugatio}}===
{{la-coniugatio-2|iub|iuss|iuss}}

==={{derivatae}}===
*{{la-nx|iussō}}, {{la-nx|iussere}}
*{{la-nx|iussiō}}
*{{la-nx|iussor}}
*{{la-nx|iussum|div=sub}}
*{{la-nx|iussus|div=sub}}, {{la-nx|iussūs|div=}}
{{compos}}
*{{la-nx|fideiubeō}}, {{la-nx|fideiubēre}}
*{{la-nx|iniussus}}

==={{trans}}=== <!-- Translationes -->
{{trans-tab|Mandare|
*{{en}}: {{t+|en|authorize}}, {{t+|en|legitimate}}, {{t+|fr|ratify}}
*{{fr}}: {{t+|fr|décréter}}, {{t+|fr|ratifier}}
*{{de}}: {{t+|de|beauftragen}}, {{t+|de|verordnen}}, {{t+|de|ratifizieren}}
*{{it}}: {{t+|it|decretare}}, {{t+|it|deliberare}}, {{t+|it|ratificare}}
}}
{{trans-tab|Imperare|
*{{en}}: {{t+|en|command}}, {{t+|en|order}}
*{{fr}}: {{t+|fr|commander}}, {{t+|fr|ordonner}}
*{{de}}: {{t+|de|anordnen}}, {{t+|de|befehlen}}, {{t+|de|vorschreiben}}
*{{it}}: {{t+|it|comandare}}, {{t+|it|ordinare}}
}}

=={{loci|la}}== <!-- Verba allata scriptorum / auctorum -->
{{chronologia|class=[[Marcus Tullius Cicero|M. Tullius Cicero]]<br />-106…-43|class2=[[Publius Ovidius Naso|P. Ovidius Naso]] -42…+18|class3=[[Lucius Annaeus Seneca]]<br />-3…+65|saec1=[[Petronius Arbiter]]<br />ca. 14-66|saec2=[[Apuleius]]<br />ca. 125-170|saec14=[[Franciscus Petrarca]]<br />1304-1374}}
{{exempla|Latinitas Romana|
{{class}} ''(45 a.C.n.)''
*Totum igitur illud philosophiae studium mihi quidem ipse sumo et ad vitae constantiam quantum possum et ad delectationem animi, nec ullum arbitror, ut apud Platonem est, maius aut melius a diis datum munus homini; sed meos amicos in quibus est studium in Graeciam mitto id est ad Graecos ire '''iubeo''', ut ex [a] fontibus potius hauriant quam rivulos consectentur. —''Academica'' [[Marcus Tullius Cicero|Ciceronis]] <ref>{{Cicero|academica|1|2|8|BA|com=iubeo}}</ref>
{{class}} ''(post 1 a.C.n.)''
*non te Maenalias armatum scandere silvas,
::nec '''iubeo''' collo retia ferre tuo:
:pectora nec missis '''iubeo''' praebere sagittis;
::artis erunt cauto mollia iussa meae.
:cede repugnanti: cedendo victor abibis:
::fac modo, quas partes illa iubebit, agas. —''Ars amatoria'' [[Publius Ovidius Naso|Ovidii Nasonis]] <ref name=Ovidius /><ref name=q />
{{class}}
*Has voces non est quod Epicuri esse iudices; publicae sunt. Quod fieri in senatu solet, faciendum ego in philosophia quoque existimo: cum censuit aliquis, quod ex parte mihi placeat, '''iubeo''' illum dividere sententiam et sequor, quod probo. —''Ad Lucilium epistulae morales'' [[Lucius Annaeus Seneca|Senecae]] <ref name=Seneca /><ref name=q />
{{saec1}}
*Et multa alia sunt, quae statim vobis ostendam. Credite mihi: assem habeas, assem valeas; habes, habeberis. Sic amicus vester, qui fuit rana, nunc est rex. Interim. Stiche, profer vitalia, in quibus volo me efferri. Profer et unguentum et ex illa amphora gustum, ex qua '''iubeo''' lavari ossa mea. —''Satyricon'' [[Petronius Arbiter|T. Petronii Arbitri]] <ref name=Petronius /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas postclassica|
{{saec2}} ''(ca. 170)''
*Quo protinus perfracto confertae manus violentia, '''iubeo''' singulos commilitonum asportare quantum quisque poterat auri vel argenti et in illis aedibus fidelissimorum mortuorum occultare propere rursumque concito gradu recurrentis sarcinas iterare; quod enim ex usu foret omnium, me solum resistentem pro domus limine cuncta rerum exploraturum sollicite, dum redirent. —''Metamorphoseon libri XI'' [[Apuleius|Apulei]] <ref name=Apuleius /><ref name=q />
}}
{{exempla|Latinitas humanistica|
{{saec14}}
*Multe sunt species mortis, sed mors una, que an violenta sit, an non, morientis arbitrium est. Vim vis maior superat, consensus extinguit. Sapiens sic instructus est, ut quibus non potest obstare consentiat. “Quid tu, inquies, percussori meo ut consentiam iubes?” quidam non consenserunt modo sed gratias egerunt; inventus est qui percussorum suorum ignorantiam excusaret, et supremo illis anhelitu veniam precaretur; neque ego te cruento consentire carnifici '''iubeo''', sed invicte sorti, cui qui non sponte paruerit, vi parebit. —''De remediis utriusque fortune'' [[Franciscus Petrarca|Petrarcae]] <ref name=Petrarca /><ref name=q />
}}

{{fontes|noref=|ref= <!-- Eventus <ref>…</ref> -->
<ref name=Georges>{{Georges| iubeo, iussī, iussum, ēre (zu Ϝjeudh, schütteln, rütteln, altindisch yōdháyati, setzt in Bewegung)|n=20002461757|tom=2|p=476}}</ref>
<ref name=Langenscheidt>{{Langenscheidt|iubere}}</ref>
<ref name=Olivetti>{{Olivetti|iubeo}}</ref>
<ref name=Apuleius>{{Apuleius|metamorph|4|18|6|BA|com=iubeo}}</ref>
<ref name=Cicero>{{Cicero|legibus|3||33|LL|com=iubeo}}</ref>
<ref name=Ovidius>{{Ovidius|ars|2||194|BA|com=iubeo}}</ref>
<ref name=Petrarca>{{Petrarca|remediis|II|121|De mort violenta|com=iubeo}}</ref>
<ref name=Petronius>{{Petronius||LXXVII|com=iubeo}}</ref>
<ref name=Seneca>{{Seneca|Lucilium|2|21|9|com=iubeo}}</ref>
<ref name=q>''Vicicitatio:'' '''[[q:iubeo|iubeo]]'''.</ref>
}}