hilari

Discretiva

hilari dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
hilarī	casus dativus singularis	adiectivi hilaris
hilarī	casus ablativus singularis	adiectivi hilaris
hilarī	casus genitivus singularis · genus masculinum	adiectivi hilarus
hilarī	casus genitivus singularis · genus neutrum	adiectivi hilarus
hilarī	casus nominativus pluralis · genus masculinum	adiectivi hilarus
hilarī	casus vocativus pluralis · genus masculinum	adiectivi hilarus

Appellatio pronuntiatusque

API: ˈhi.la.riː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: hi·la·rī — morphologica: hilar-i

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

P. Ovidius Naso -42…+18

Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50

Lucius Annaeus Seneca -3…+65

L. Iunius Moderatus Columella ca. 4-70

M. Fabius Quintilianus ca. 35-100

antiq.

class.

class.

class.

class.

I

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

• Sed quid ego Socratem aut Theramenem, praestantis viros virtutis et sapientiae gloria, commemoro, cum Lacedaemonius quidam, cuius ne nomen quidem proditum est, mortem tantopere contempserit, ut, cum ad eam duceretur damnatus ab ephoris et esset voltu hilari atque laeto dixissetque ei quidam inimicus: ‘contemnisne leges Lycurgi?’, responderit: ‘ego vero illi maximam gratiam habeo, qui me ea poena multaverit, quam sine mutuatione et sine versura possem dissolvere.’ —Tusculanae disputationes Ciceronis

class.  (12-16 p.C.n.)

• Tandem aliquid pulsa curarum nube serenum

vidi fortunae verba dedique meae.

Nolit ut ulla mihi contingere gaudia Caesar,

velle potest cuivis haec tamen una dari.

Di quoque, ut a cunctis hilari pietate colantur,

tristitiam poni per sua festa iubent.

Denique, quod certus furor est audere fateri,

hac ego laetitia, si vetet ipse, fruar.

Iuppiter utilibus quotiens iuvat imbribus agros,

mixta tenax segeti crescere lappa solet. —Epistulae ex Ponto Ovidii Nasonis

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Ob quam causam periti medici est non protinus ut venit adprehendere manu brachium, sed primum desidere hilari vultu percontarique, quemadmodum se habeat, et si quis eius metus est, eum probabili sermone lenire, tum deinde eius corpori manum admovere. Quas venas autem conspectus medici movet, quam facile mille res turbant. —De Medicina Celsi

class.

• Voltus hilari sunt, quales solent esse, qui dant vel accipiunt beneficia; iuvenes, quia non debet beneficiorum memoria senescere; virgines, quia incorrupta sunt et sincera et omnibus sancta; in quibus nihil esse adligati decet nec adstricti: solutis itaque tunicis utuntur; perlucidis autem, quia beneficia conspici volunt. —De beneficiis Senecae

saec. I.

• Nunc et odoratae peregrino munere plantae

Sicaniis croceae descendant montibus Hyblae,

Nataque iam veniant hilari samsuca Canopo,

Et lacrimas imitata tuas, Cinyreia virgo,

Sed melior stactis ponatur Achaica myrrha:

Et male damnati maesto qui sanguine surgunt

Aeacii flores, immortalesque amaranti,

Et quos mille parit dives natura colores,

Disponat plantis olitor, quos semine sevit. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae

saec. I.  (ca. 90-96 p.C.n.)

• Proinde quaedam hebes sordida ieiuna tristis ingrata vilis oratio est. Quae vitia facillime fient manifesta contrariis virtutibus. Nam primum acuto, secundum nitido, tertium copioso, deinceps hilari iucundo accurato diversum est. —Institutio oratoria Quintiliani