Jump to content

culmo

E Victionario

Discretiva

culmo dictio est in variis linguis:

Formae affines

[+/-]

Proprietates grammaticales

[+/-]
Forma Modus flexurae originis
culmō casus dativus singularis substantivi culmus
culmō casus ablativus singularis substantivi culmus

Appellatio pronuntiatusque

[+/-]
API: /ˈkul.moː/(classice)
Syllabificatio phonetica: cul·mō — morphologica: culm-o

Loci

[+/-]
Publius Vergilius Maro
-70…-19
Quintus Horatius Flaccus
-65…-8
Marcus Manilius
fl. 14
Lucius Annaeus Seneca
-3…+65
L. Iunius Moderatus Columella
ca. 4-70
C. Plinius Secundus
23-79
Decimus Iunius Iuvenalis
100-128
Isidorus Hispalensis
560-636
Hildegardis Bingensis
1098-1179
Franciscus Petrarca
1304-1374
antiq. class.class.class.class. II II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 41-40 a.C.n.)

  • ac mihi seu longum post tempus venerat hospes
sive operum vacuo gratus conviva per imbrem
vicinus, bene erat non piscibus urbe petitis,
sed pullo atque haedo; tum pensilis uva secundas
et nux ornabat mensas cum duplice ficu.
post hoc ludus erat culpa potare magistra,
ac venerata Ceres, ita culmo surgeret alto,
explicuit vino contractae seria frontis. —Sermonum / Satyrarum libri II Q. Horatii Flacci [1][2]

class.  (ca. 37-30 a.C.n.)

  • saepe ego, cum flavis messorem induceret arvis
agricola et fragili iam stringeret hordea culmo,
omnia ventorum concurrere proelia vidi,
quae gravidam late segetem ab radicibus imis
sublimem expulsam eruerent: ita turbine nigro
ferret hiems culmumque levem stipulasque volantis. —Georgicon libri IV P. Vergilii Maronis [3]

class.

  • Cancer ad aestivae fulget fastigia zonae
extenditque diem summum parvoque recessu
destruit et, quanto fraudavit tempore luces,
in tantum noctes auget: stat summa per omnis.
tum Cererem fragili properant destringere culmo,
Campus et in varias destringit membra palaestras,
et tepidas pelagus iactatum languet in undas. —Astronomicon M. Manilii [4][2]

class.

  • Cibus famem sedet, potio sitim extinguat, vestis arceat frigus, domus munimentum sit adversus infesta corporis. Hanc utrum caespes erexerit an varius lapis gentis alienae, nihil interest; scitote tam bene hominem culmo quam auro tegi. Contemnite omnia, quae supervacuus labor velut ornamentum ac decus ponit. Cogitate nihil praeter animum esse mirabile, cui magno nihil magnum est. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae [5][2]

saec. I.

  • Altero sulco seminari debet post aequinoctium, media fere sementi, si laeto solo; si gracili, maturius. Iugerum quinque modii occupabunt. Idque ubi paulum maturuerit, festinantius quam ullum aliud frumentum demetendum erit. Nam et fragili culmo, et nulla vestitum palea granum eius celeriter decidit, iisdemque de causis facilius teritur, quam cetera. —De re rustica L. Iunii Moderati Columellae [6][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • Varro praeceptis adicit equino, quod sit levissimum, segetes alendi, prata vero graviore et quod ex hordeo fiat multasque gignat herbas. quidam etiam bubulo iumentorum praeferunt ovillumque caprino, omnibus vero asininum, quoniam lentissime mandant. e contrario usus adversus utrumque pronuntiat. inter omnes autem constat nihil esse utilius lupini segete, priusquam siliquetur, aratro vel bidentibus versa manipulisve desectae circa radices arborum ac vitium obrutis. et ubi non sit pecus, culmo ipso vel etiam felice stercorare arbitrantur. —Naturalis historia Plinii [7][2]

Latinitas postclassica

saec. II.

  • Credo Pudicitiam Saturno rege moratam
in terris visamque diu, cum frigida parvas
praeberet spelunca domos ignemque laremque
et pecus et dominos communi clauderet umbra,
silvestrem montana torum cum sterneret uxor
frondibus et culmo vicinarumque ferarum
pellibus, haut similis tibi, Cynthia, nec tibi, cuius
turbavit nitidos extinctus passer ocellos,
sed potanda ferens infantibus ubera magnis
et saepe horridior glandem ructante marito. —Saturae D. Iuni Iuvenalis [8][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

  • Aliter enim structura facta deformis est. Parietinas dicimus quasi parietum ruinas: sunt enim parietes stantes sine tecto, sine habitantibus. Angulus, quod duos parietes in unum coniungat. Culmina dicta sunt quia apud antiquos tecta culmo tegebantur, ut nunc rusticani. Hinc tecti summitas culmen dicitur. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis [9][2]

saec. XII.

  • Granum frumenti fortissimus et optimus fructus aliorum fructuum est, nec in culmo suo succum aut medullam ut caeterae arbores habens sed in gramine suo in spicam surgens, ita ad fructum suum tendit, nec per calorem nec per frigus amarum succum producit, sed siccam farinam tribuit. —Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum Hildegardis [10][2]

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1354-1367 p.C.n.)

  • Dolor: Nova et rudis origo est.
Ratio: Atqui clarior est habitus ille pastorius urbis Rome conditor, quod in silvis arcem posuit et facili culmo exiguam ac squalentem regiam texit, quam tot postea principes qui ingentia menia testudinesque marmoreas atque aureas erexere: tanta semper novitatis egregie ac magni principii laus est. —De remediis utriusque fortune Petrarcae [11][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Quintus Horatius Flaccus - Sermonum libri II. (Bibliotheca Augustana): Liber II. Sermo II.  Versus 124  — culmo
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 Vicicitatio: culmo.
  3. Publius Vergilius Maro - Georgicon libri IV. (Bibliotheca Augustana): Liber I. Versus 317  — culmo
  4. 4.0 4.1 Marcus Manilius - Astronomicon libri quinque. (Bibliotheca Augustana): Liber tertius, versus 629 — culmo
  5. 5.0 5.1 Lucius Annaeus Seneca - Ad Lucilium epistulae morales. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber 1. 8, versus 5 — culmo
  6. 6.0 6.1 Lucius Iunius Moderatus Columella - De re rustica - Libri XII. ed. V. Lundström. Anno 1902-1917. (The Latin Library): Liber secundus. Caput IX. [15]  — culmo
  7. 7.0 7.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber septimus decimus, cap. 6, [54] — culmo
  8. 8.0 8.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura VI, versus 6 — culmo
  9. 9.0 9.1 Isidorus Hispalensis - Etymologiarum libri XX. (Bibliotheca Augustana):  Liber XV. Caput VIII. [4] — culmo
  10. 10.0 10.1 Hildegardis Bingensis - Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber secundus. Visio sexta. Pagina 0523D — culmo
  11. 11.0 11.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - De remediis utriusque fortune. (Universitas Turicensis): Liber II. 5: [De originis obscuritate] — culmo