colligimus

Discretiva

colligimus dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
colligimus	prima pluralis	praesens	activa	indicativus	colligō (colligere)

Appellatio pronuntiatusque

API: /kolˈligimus/

(classice)

Syllabificatio phonetica: col·li·gi·mus — morphologica: col-lig-imus

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

Aulus Cornelius Celsus ca. -25…+50

Lucius Annaeus Seneca -3…+65

Anicius Manlius Torquatus Severinus Boetius ca. 480-525

Franciscus Petrarca 1304-1374

Iordanus Brunus Nolanus 1548-1600

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (44/43 a.C.n.)

• Quid igitur minuta colligimus, hereditates, mercaturas, venditiones fraudulentas? ecce tibi, qui rex populi Romani dominusque omnium gentium esse concupiverit idque perfecerit! Hanc cupiditatem si honestam quis esse dicit, amens est; probat enim legum et libertatis interitum earumque oppressionem taetram et detestabilem gloriosam putat. —De officiis Ciceronis

class.  (ca. 30 p.C.n.)

• Si cutis integra est et os laesum esse ex dolore colligimus, nihil aliud quam quiescendum, inponendumque ceratum est et leniter deligandum, donec sanitate ossis dolor finiatur. —De Medicina Celsi

class.

• Tamquam deos esse inter alia hoc colligimus, quod omnibus insita de dis opinio est nec ulla gens usquam est adeo extra leges moresque proiecta, ut non aliquos deos credat. Cum de animarum aeternitate disserimus, non leve momentum apud nos habet consensus hominum aut timentium inferos aut colentium. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae

Latinitas postclassica

saec. VI.

• Nam quia singulas res non una, sed plures saepe differentiae comprehendunt, necesse est, ut secundum differentiarum varietatem fiat diversitas etiam divisionum, ut et numeri nunc eas colligimus differentias, quod alii pares, alii impares, nunc vero quod alii primi atque incompositi, alii secundi atque compositi. —De differentiis topicis Boetii

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1354-1367 p.C.n.)

• Quanquam talium odiorum et maxime fraternorum crebra adeo et nova et vetera sint exempla, ut pene laboriosius sit exquirere qui amici fratres fuerint quam qui hostes; utrunque postponimus: remedia enim nunc, non exempla colligimus. —De remediis utriusque fortune Petrarcae

Latinitas nova

saec. XVI.

• Proinde est ordo a particularibus ad universalia, qui est ordo inquisitivus et inventivus. Lustrantes enim singula individua videmus quid illis sit commune, et colligimus speciei rationem; lustrantes singulas species complectimur quid illis sit commune, et lucramur generis rationem. —Summa terminorum metaphysicorum Iordani Bruni