scribendis

Discretiva

scribendis dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
scrībendīs	casus dativus pluralis	gerundivi scrībendus
scrībendīs	casus ablativus pluralis	gerundivi scrībendus

Appellatio pronuntiatusque

API: /skriːˈben.diːs/

(classice)

Syllabificatio phonetica: scrī·ben·dīs — morphologica: scrib-end-is

Loci

M. Tullius Cicero –106…–43

T. Lucretius Carus –95…–55

Vitruvius ca. –80…–15

Franciscus Petrarca 1304-1374

antiq.

class.

class.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 85 a.C.n. / 669 a.u.)

• Eorum igitur, quae constant, exempla ponemus, horum, quae dubia sunt, rationes afferemus. Quinquepertita argumentatio est huiusmodi: “Omnes leges, iudices, ad commodum rei publicae referre oportet et eas ex utilitate communi, non ex scriptione, quae in litteris est, interpretari. Ea enim virtute et sapientia maiores nostri fuerunt, ut in legibus scribendis nihil sibi aliud nisi salutem atque utilitatem rei publicae proponerent. Neque enim ipsi, quod obesset, scribere volebant, et, si scripsissent, cum esset intellectum, repudiatum iri legem intellegebant.” —De inventione Ciceronis

class.

• denique per maria ac montis fluviosque rapacis

frondiferasque domos avium camposque virentis

omnibus incutiens blandum per pectora amorem

efficis ut cupide generatim saecla propagent.

quae quoniam rerum naturam sola gubernas

nec sine te quicquam dias in luminis oras

exoritur neque fit laetum neque amabile quicquam,

te sociam studeo scribendis versibus esse,

quos ego de rerum natura pangere conor

Memmiadae nostro, quem tu, dea, tempore in omni

omnibus ornatum voluisti excellere rebus. —De rerum natura Lucretii

class.  (ca. 30–22 a.C.n.)

• Nota oportet sint architectis, uti ante caveant quam instituant aedificia, ne controversiae factis operibus patribus familiarum relinquantur, et ut legibus scribendis prudentia cavere possit et locatori et conductori; namque si lex perite fuerit scripta, erit ut sine captione uterque ab utroque liberetur. Ex astrologia autem cognoscitur oriens, occidens, meridies, septentrio, etiam caeli ratio, aequinoctium, solstitium, astrorum cursus; quorum notitiam si quis non habuerit, horologiorum rationem omnino scire non poterit. —De architectura Vitruvii

Latinitas humanistica

saec. XIV.  (1354–1367 p.C.n.)

• Dolor: Pauperem in laboribus vitam duco.

Ratio: Cleantes hauriende aque et rigandis oleribus, Plautus Sarsinas mole manuarie locare operas, urgente inopia coactus est: quantus ille philosophus, hic poeta? simulque quam pauper ille hortulanus, hic pistor? reliquias temporum necessarie debitas quieti, tanta animi vis erat, philosophicis ille vigiliis dedicans, hic scribendis quas venderet Comediis. —De remediis utriusque fortune Petrarcae