mathematicos

Discretiva

mathematicos dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Modus flexurae	originis
mathēmaticōs	casus accusativus pluralis	substantivi mathēmaticus
mathēmaticōs	casus accusativus pluralis · genus masculinum	adiectivi mathēmaticus

Appellatio pronuntiatusque

API: /ma.tʰeːˈma.ti.koːs/

(classice)

Syllabificatio phonetica: ma·thē·ma·ti·cōs — morphologica: mathematic-os

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

P. Cornelius Tacitus 55–117

C. Suetonius Tranquillus ca. 70-150

Aulus Gellius ca. 130-180

antiq.

class.

I

II

II

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (55 a.C.n. / 699 a.u.)

• Missos facio mathematicos, grammaticos, musicos, quorum artibus vestra ista dicendi vis ne minima quidem societate coniungitur. Quam ob rem ista tanta tamque multa profitenda, Crasse, non censeo; satis id est magnum, quod potes praestare, ut in iudiciis ea causa, quamcumque tu dicis, melior et probabilior esse videatur, ut in contionibus et in sententiis dicendis ad persuadendum tua plurimum valeat oratio, denique ut prudentibus diserte, stultis etiam vere videare dicere. —De oratore Ciceronis

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 105–110 p.C.n.)

• multos secreta Poppaeae mathematicos pessimum principalis matrimonii instrumentum, habuerant: e quibus Ptolemaeus Othoni in Hispania comes, cum superfuturum eum Neroni promisisset, postquam ex eventu fides, coniectura iam et rumore senium Galbae et iuventam Othonis computantium persuaserat fore ut in imperium adscisceretur. sed Otho tamquam peritia et monitu fatorum praedicta accipiebat, cupidine ingenii humani libentius obscura credendi. —Historiae P. Cornelii Taciti

saec. II.

• externas caerimonias, Aegyptios Iudaicosque ritus compescuit, coactis qui superstitione ea tenebantur religiosas vestes cum instrumento omni comburere. Iudaeorum iuventutem per speciem sacramenti in provincias gravioris caeli distribuit, reliquos gentis eiusdem vel similia sectantes urbe summovit, sub poena perpetuae servitutis nisi obtemperassent. expulit et mathematicos, sed deprecantibus ac se artem desituros promittentibus veniam dedit. —De vita Caesarum C. Suetoni Tranquilli

saec. II.  (ca. 170–177 p.C.n.)

• Ast ubi res didicerant rerum omnium difficillimas, tacere audireque, atque esse iam coeperant silentio eruditi, cui erat nomen ἐχεμυθία, tum verba facere et quaerere quaeque audissent scribere et, quae ipsi opinarentur, expromere potestas erat; hi dicebantur in eo tempore μαθηματικοί, ab his scilicet artibus, quas iam discere atque meditari inceptaverant: quoniam geometriam, gnomonicam, musicam ceterasque item disciplinas altiores μαθήματα veteres Graeci appellabant; vulgus autem, quos gentilicio vocabulo ‘Chaldaeos’ dicere oportet, ‘mathematicos’ dicit. —Noctes Atticae A. Gellii