currere

E Victionario

Discretiva

currere dictio est in variis linguis:

Formae affines[+/-]

Latine[+/-]

Proprietates grammaticales[+/-]
Forma Persona Tempus Vox Modus Verbum
currere secunda singularis praesens passiva imperativus currō (currere)
currere
praesens activa infinitivus currō
Appellatio pronuntiatusque[+/-]
API: /ˈkur.rere/(classice)
Syllabificatio phonetica: cur·re·re — morphologica: curr-ere

Loci[+/-]

M. Tullius Cicero
-106…-43
T. Lucretius Carus
–95…–55
Quintus Horatius Flaccus -65/-8P. Ovidius Naso -42…+18Lucius Annaeus Seneca -3/+65C. Plinius Secundus 23-79M. Fabius Quintilianus ca. 35-100Marcus Valerius Martialis 40-103Decimus Iunius Iuvenalis
100-128
Aulus Gellius
ca. 130-170
Aurelius Augustinus Hipponensis
354-430
Isidorus Hispalensis
560-636
Hildegardis Bingensis
1098-1179
Franciscus Petrarca
1304-1374
Iordanus Brunus Nolanus
1548-1600
class.class.class.class.IIIIIIIIIVVIIXIIXIVXVI

Latinitas Romana

class.

  • Eum dicere Vibullium cum paucis militibus e Piceno currere ad Gnaeum, confestim insequi Caesarem, Domitium non habere militum iii milia. Idem scripsit Capua consules discessisse. —Epistolae ad Atticum Ciceronis [1][2]

class.

  • inque dies magis in montem succedere silvas
cogebant infraque locum concedere cultis,
prata lacus rivos segetes vinetaque laeta
collibus et campis ut haberent, atque olearum
caerula distinguens inter plaga currere posset
per tumulos et convallis camposque profusa;
ut nunc esse vides vario distincta lepore
omnia, quae pomis intersita dulcibus ornant
arbustisque tenent felicibus opsita circum. —De rerum natura Lucretii [3][2]

class.

  • miraris, cum tu argento post omnia ponas,
si nemo praestet quem non merearis amorem?
an si cognatos, nullo natura labore
quos tibi dat, retinere velis servareque amicos,
infelix operam perdas, ut siquis asellum
in campo doceat parentem currere frenis? —Sermonum / Satyrarum libri II Q. Horatii Flacci [4][2]

class.

  • tu tantum quamvis firmis retinebere vinclis,
i procul, et longas carpere perge vias;
flebis, et occurret desertae nomen amicae,
stabit et in media pes tibi saepe via:
sed quanto minus ire voles, magis ire memento;
perfer, et invitos currere coge pedes. —Remedia amoris Ovidii Nasonis [5]

saec. I.

  • Quidam ne umquam riderent consecuti sunt; vino quidam, alii venere, quidam omni umore interdixere corporibus; alius contentus brevi somno vigiliam indefatigabilem extendit; didicerunt tenuissimis et adversis funibus currere et ingentia vixque humanis toleranda viribus onera portare et in immensam altitudinem mergi ae sine ulla respirandi vice perpeti maria. —De Ira Senecae [6][2]

saec. I.

  • Mirum pardos, pantheras, leones et similia condito in corporis vaginas unguium mucrone, ne refringantur hebetenturve, ingredi aversisque falculis currere nec nisi in adpetendo protendere. —Naturalis historia Plinii [7][2]

saec. I.

  • Et historiae, quae currere debet ac ferri, minus convenissent insistentes clausulae et debita actionibus respiratio et cludendi inchoandique sententias ratio. —Institutio oratoria Quintiliani [8][2]

saec. I.

  • Hoc mihi Baiani soles mollisque Lucrinus,
Hoc mihi sunt vestrae, Castrice, divitiae.
Quondam laudatas quocumque libebat ad undas
Currere nec longas pertimuisse vias,
Nunc urbis vicina iuvant facilesque recessus,
Et satis est, pigro si licet esse mihi. —Epigrammata M. Valerii Martialis [9][2]

Latinitas postclassica

saec. II.

  • Quod porro officium, ne nobis blandiar, aut quod
pauperis hic meritum, si curet nocte togatus
currere, cum praetor lictorem inpellat et ire
praecipitem iubeat dudum vigilantibus orbis,
ne prior Albinam et Modiam collega salutet? —Saturae D. Iuni Iuvenalis [10][2]

saec. II.

  • At nunc, inquit, videre est philosophos ultro currere, ut doceant, ad fores iuvenum divitum eosque ibi sedere atque opperiri prope ad meridiem, donec discipuli nocturnum omne vinum edormiant. —Noctes Atticae A. Gellii [11][2]

saec. IV.

  • Nam videtur, cum tale incertum evenit, plausu potius debere discerni quo pede curratur: ut si pyrrhichio velis currere, unum tibi tempus levandum, unum ponendum sit; si proceleumatico, duo et duo: ita et pes apparebit, et nullus pedum erit a rhythmi continuatione seclusus. —De musica Augustini [12][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

  • Tanta celeritate sphaera caeli dicitur currere ut, nisi adversus praecipitem eius cursum astra currerent, qui eam remorarent, mundi ruinam faceret. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis [13][2]

saec. XII.

  • Sed et super caput praedictae imaginis septem planetae sursum ab invicem designati sunt; tres in circulo uno lucidi ignis, unus etiam in subiecto illi circulo nigri ignis, tres autem in subiecto illi circulo puri aetheris, quoniam ab oriente initia sua quilibet eorum sumens, alterque alterum in altitudine circuitus sui transcendens, cum cursum suum compleverit, iterum versus orientem, ut currere possit, ortum suum repetit. —Liber divinorum operum simplicis hominis Hildegardis [14][2]

Latinitas humanistica

saec. XIV.

  • Per mille possem currere exempla, ut probem predes vadesque penitudinis reos, sed nolo nominatim quenquam dicere; sibi quisque verum dicat et secum putet, spondere quantis damno fuerit et malo. —De remediis utriusque fortune Petrarcae [15][2]

Latinitas nova

saec. XVI.

  • Ad haec etiam principia pertinet considerare vim magnam insitam esse in nominibus, cum quorum virtute fortunam et statum rei nominatae currere existimant, praetereaque cum nominum mutatione convenire mutationem fortunae vel genii plurimi affirmant. —De principiis rerum elementis et causis Iordani Bruni [16][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - Epistolae ad Atticum. (The Latin Library): Liber septimus. Ep. 24 [24] — currere
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 Vicicitatio: currere.
  3. 3.0 3.1 Titus Lucretius Carus - De rerum natura libri sex. (Teubner, Lipsiae MCMLXIX). Liber quintus, versus 1374 — currere
  4. 4.0 4.1 Quintus Horatius Flaccus - Sermonum libri II. (Bibliotheca Augustana): Liber I. Sermo I.  Versus 91  — currere
  5. Publius Ovidius Naso - Remedia amoris. (Bibliotheca Augustana): versus 218 — currere
  6. 6.0 6.1 Lucius Annaeus Seneca - De ira, libri III. (The Latin Library):  Tomus / Liber 2. XII., versus 4 — currere
  7. 7.0 7.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber octavus, cap. 17, [41] — currere
  8. 8.0 8.1 Marcus Fabius Quintilianus, Institutionis oratoriae libri XII. (Teubner, Lipsiae MDCCCLIV). Liber nonus, IV. [18] — currere
  9. 9.0 9.1 Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber sextus. XLIII, versus 8 — currere
  10. 10.0 10.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura III, versus 128 — currere
  11. 11.0 11.1 Aulus Gellius, Noctes Atticae libri viginti. (Peter K. Marshall, Oxonii MCMLXVIII). Liber septimus. Capitulum X, [5] — currere
  12. 12.0 12.1 Aurelius Augustinus Hipponensis, De musica (Universitas Turicensis). Liber tertius. Caput IV, p. 7. — currere
  13. 13.0 13.1 Isidorus Hispalensis - Etymologiarum libri XX. (Bibliotheca Augustana):  Liber III. Caput XXXV. [1] — currere
  14. 14.0 14.1 Hildegardis Bingensis - Liber divinorum operum simplicis hominis. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Pars prima. Visio secunda, XXXI — currere
  15. 15.0 15.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - De remediis utriusque fortune. (Universitas Turicensis): Liber II. 14: [De vadimonio] — currere
  16. 16.0 16.1 Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - De principiis rerum elementis et causis (Universitas Turicensis): Cap. : De virtute nominun.  — currere