aurora

E Victionario
Jump to navigation Jump to search
Solum aurora Latine
ab hac subpagina tractatur.
Vide etiam s.v. Aurora.

Latine[+/-]

aurōra[+/-]

Appellatio[+/-]

API: /au̯ˈroːra/(classice)
Syllabificatio phonetica: au·rō·ra — morphologica: auror-a

Notatio[+/-]

A radice Protindeuropaea *aus-.

Nomen substantivum[+/-]

aurōr|a, -ae fem.

  1. (praecipue poët.) Tempus ortus solis; exordium diei.
  2. (Meton.) ponitur pro regione orientali.

Declinatio[+/-]

f. sing. plur.
nom. aurōra aurōrae I
gen. aurōrae aurōrārum II
dat. aurōrae aurōrīs III
acc. aurōram aurōrās IV
abl. aurōrā aurōrīs VI
voc. aurōra aurōrae V

Dictiones derivatae[+/-]

Translationes[+/-]

Tempus ortus solisdilatare ▼
Tempus ortus soliscollabi ▲
Regio orientalisdilatare ▼
Regio orientaliscollabi ▲

Discretiva

aurora dictio est in variis linguis:

Dictiones similes[+/-]

Formae affines[+/-]

Latine[+/-]

aurōrā[+/-]

Proprietates grammaticales[+/-]
Forma Modus flexurae originis
aurōrā casus ablativus singularis substantivi aurōra
Appellatio[+/-]
API: /au̯ˈroːraː/(classice)
Syllabificatio phonetica: au·rō·rā — morphologica: auror-a

Dacoromane[+/-]

aurora[+/-]

Proprietates grammaticales[+/-]
Forma Modus flexurae originis
aurora casus nominativus/accusativus singularis articulatus substantivi auroră
Appellatio[+/-]
API: /au'rora/
Syllabificatio phonetica: a·u·ro·ra — morphologica: auror-a

Loci[+/-]

M. Tullius Cicero
-106…-43 		C. Plinius Secundus 23-79 Isidorus Hispalensis
560-636 		Hildegardis Bingensis
1098-1179 		Franciscus Petrarca
1304-1374 		Iordanus Brunus Nolanus
1548-1600
antiq. class. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class.

  • saepe etiam pertriste canit de pectore carmen
et matutinis acredula vocibus instat,
vocibus instat et assiduas iacit ore querellas,
cum primum gelidos rores aurora remittit.
fuscaque non numquam cursans per litora cornix
demersit caput et fluctum cervice recepit. —De divinatione Ciceronis [1][2]

saec. I.

  • itaque tum prima aurora folia arborum melle roscida inveniuntur ac, si qui matutino sub diu fuere, unctas liquore vestes capillumque concretum sentiunt, sive ille est caeli sudor sive quaedam siderum saliva sive purgantis se aëris sucus; utinamque esset purus ac liquidus et suae naturae, qualis defluit primo! —Naturalis historia Plinii [3][2]

Latinitas mediaevalis

saec. VII.

  • Diluculum quasi iam incipiens parva diei lux. Haec et aurora, quae solem praecedit. Est autem aurora diei clarescentis exordium et primus splendor aeris, qui Graece ἠὼς dicitur; quam nos per derivationem auroram vocamus, quasi eororam. —Etymologiarum libri XX Isidori Hispalensis [4][2]

saec. XII.

  • Et sic splendidus ille homo qui de aurora egressus est, in tanta claritate apparens ultraquam humana lingua effari possit, in eminentissimam altitudinem innumerabilis gloriae tetendit, ubi in plenitudine omnimodae ubertatis et odoris magnifice radiabat. Et audivi ex praefato vivente igne vocem mihi dicentem: Tu quae es fragilis terra et in nomine femineo indocta in omni doctrina carnalium magistrorum, scilicet legere litteras secundum intelligentiam litteratorum, sed tantum tacta lumine meo quod tangit te interius cum incendio ut sol ardens, clama et enarra ac scribe haec mysteria mea quae vides et audis in mystica visione. —Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum Hildegardis [5][2]

Latinitas humanistica

saec. XIV.

  • Respicio, et iam albescente aurora, unus ex medicis, amicior ambobus, qui de illo desperans omne studium ad me solandum sanandumque converterat, ante lectulum meum stabat; aggredior carissimum et indulgentissimum michi virum multis obsecrationibus, ut ad amicum meum pergeret, neve aliquid desperaret in homine presertim tam iuvene, dum ulle spiritus reliquie superessent. —Epistole familiares Petrarcae [6][2]

Latinitas nova

saec. XVI.

  • Hic si febricitat cholericus in meridie et est sanus in media nocte, melancholicus febricitat in occasu solis et est sanus circa principium diei, phlegmaticus febricitat in media nocte et est sanus in meridie, sanguineus febricitat in aurora diei et est sanus in occasu solis. —Medicina Lulliana Iordani Bruni [7][2]

Fontes

  1. ↑ 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - De divinatione. (The Latin Library): Liber primus. 8 [14] — aurora
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 Vicicitatio: aurora.
  3. ↑ 3.0 3.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber XI, cap. 12, [30] — aurora
  4. ↑ 4.0 4.1 Isidorus Hispalensis - Etymologiarum libri XX. (Bibliotheca Augustana):  Liber V. Caput XXXI. [13] — aurora
  5. ↑ 5.0 5.1 Hildegardis Bingensis - Scivias Hildegardis sive libri visionum ac revelationum. Patrologia Latina, J.-P. Migne. Parisiis 1882, Tomus CXCVII. (Universitas Turicensis): Liber secundus. Visio prima — aurora
  6. ↑ 6.0 6.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - Epistole familiares. (Universitas Turicensis): Liber V. 7: [8] — aurora
  7. ↑ 7.0 7.1 Iordanus Brunus Nolanus (Italice: Giordano Bruno) - Medicina Lulliana (Universitas Turicensis): Cap. I. XI. — aurora
Receptum de "https://la.wiktionary.org/w/index.php?title=aurora&oldid=214861"