dicebatur

Discretiva

dicebatur dictio est in variis linguis:

Formae affines

Latine

Proprietates grammaticales

Forma	Persona	Tempus	Vox	Modus	Verbum
dīcēbātur	tertia singularis	imperfectum	passiva	indicativus	dīcō (dīcere)

Appellatio pronuntiatusque

API: /diːˈkeːbat/

(classice)

Syllabificatio phonetica: dī·cē·bā·tur — morphologica: dic-ebatur

Loci

Marcus Terentius Varro -116…-27

M. Tullius Cicero -106…-43

C. Sallustius Crispus -86…-34

Titus Livius -58…+17

C. Plinius Secundus 23-79

Sextus Iulius Frontinus ca. 40–103

Aulus Gellius ca. 130-180

antiq.

class.

class.

class.

class.

I

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (ca. 47-45 a.C.n.)

• Item male conferunt fui sum ero, quod fui est perfectum, cuius series sibi, ut debet, in omnibus partibus constat, quod est fueram fui fuero; de infectis sum quod nunc dicitur olim dicebatur esum et in omnibus personis constabat, quod dicebatur esum es est, eram eras erat, ero eris erit; sic huiusce modi cetera servare analogiam videbis. —De lingua Latina Varronis

class.  (45 a.C.n. / 709 a.u.)

• Sin dicit obscurari quaedam nec apparere, quia valde parva sint, nos quoque concedimus; quod dicit Epicurus etiam de voluptate, quae minime sint voluptates, eas obscurari saepe et obrui. Sed non sunt in eo genere tantae commoditates corporis tamque productae temporibus tamque multae. Itaque in quibus propter eorum exiguitatem obscuratio consequitur, saepe accidit, ut nihil interesse nostra fateamur, sint illa necne sint, ut in sole, quod a te dicebatur, lucernam adhibere nihil interest aut teruncium adicere Croesi pecuniae. —De finibus bonorum et malorum Ciceronis

class.  (ca. 42/41 a.C.n.)

• ab iis centuriones, omnis lectos et evocatos, praeterea ex gregariis militibus optumum quemque armatum in primam aciem subducit. C. Manlium in dextra, Faesulanum quendam in sinistra parte curare iubet. ipse cum libertis et colonis propter aquilam adsistit, quam bello Cimbrico C. Marius in exercitu habuisse dicebatur. at ex altera parte C. Antonius, pedibus aeger quod proelio adesse nequibat, M. Petreio legato exercitum permittit. —De Catilinae coniuratione C. Sallusti Crispi

class.  (anno 432 u.c.)

• Insequenti anno, Q. Fabio L. Fuluio consulibus, A. Cornelius Aruina dictator et M. Fabius Ambustus magister equitum, metu gravioris in Samnio belli – conducta enim pretio a finitimis iuventus dicebatur – intentiore dilectu habito egregium exercitum adversus Samnites duxerunt. Castra in hostico incuriose ita posita tamquam procul abesset hostis, cum subito advenere Samnitium legiones tanta ferocia ut vallum usque ad stationem Romanam inferrent. —Ab urbe condita Titi Livii

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• Turranius prodidit expulsam beluam in Gaditana litora, cuius inter duas pinnas ultimae caudae cubita sedecim fuissent, dentes eiusdem CXX, maximi dodrantium mensura, minimi semipedum. beluae, cui dicebatur exposita fuisse Andromeda, ossa Romae apportata ex oppido Iudaeae Iope ostendit inter reliqua miracula in aedilitate sua M. Scaurus longitudine pedum XL, altitudine costarum Indicos elephantos excedente, spinae crassitudine sesquipedali. —Naturalis historia Plinii

saec. I.  (ca. 97 p.C.n.)

• Agri vero, qui aqua publica contra legem essent inrigati, publicabantur. Mancipi etiam si clam eo quem adversus legem fecisset, multa dicebatur. In eisdem legibus adiectum est ita: “Ne quis aquam oletato dolo malo, ubi publice saliet. Si quis oletarit, sestertiorum decem milium multa esto.” Cuius rei causa aediles curules iubebantur per vicos singulos ex eis qui in unoquoque vico habitarent praediave haberent binos praeficere, quorum arbitratu aqua in publico saliret. —De aquaeductu urbis Romae Frontini

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 170-177 p.C.n.)

• ‘Elegans’ homo non dicebatur cum laude, set id fere verbum ad aetatem M. Catonis vitii non laudis fuit. Est namque hoc animadvertere cum in quibusdam aliis tum in libro Catonis, qui inscriptus est carmen de moribus. Ex quo libro verba haec sunt: ‘Avaritiam omnia vitia habere putabant: sumptuosus, cupidus, elegans, vitiosus, inritus qui habebatur, is laudabatur’; ex quibus verbis apparet ‘elegantem’ dictum antiquitus non ab ingenii elegantia, sed qui nimis lecto amoenoque cultu victuque esset. —Noctes Atticae A. Gellii