viator

E Victionario
Solum viator Linguae multae
ab hac subpagina tractatur.
Vide etiam s.v.
Viator.

Latine[+/-]

Appellatio[+/-]

API: /wiˈaːtor/(classice)
Syllabificatio phonetica: vi·ā·tor — morphologica: via-tor

Notatio[+/-]

← Latineviō (viāre)

Nomen substantivum[+/-]

viā|tor, -tōris masc.

  1. Qui iter facit.
  2. Minister seu apparitor publicus.

Declinatio[+/-]

m. sing. plur.
nom. viātor viātōrēs I
gen. viātōris viātōrum II
dat. viātōrī viātōribus III
acc. viātōrem viātōrēs IV
abl. viātōre viātōribus VI
voc. viātor viātōrēs V

Dictiones collatae[+/-]

Dictiones derivatae[+/-]

Translationes[+/-]

Qui iter facitdilatare ▼
Qui iter facitcollabi ▲
Minister seu apparitor publicusdilatare ▼
Minister seu apparitor publicuscollabi ▲

Discretiva

viator dictio est in variis linguis:

Formae affines[+/-]

Loci[+/-]

M. Tullius Cicero
-106…-43
Publius Vergilius Maro
-70…-19
Quintus Horatius Flaccus
-65…-8
P. Ovidius Naso
-42…+18
C. Plinius Secundus
23-79
Marcus Valerius Martialis
40-103
Decimus Iunius Iuvenalis
ca. 60-130
Apuleius
ca. 125-170
Franciscus Petrarca
1304-1374
antiq. class.class.class.class. II IIII III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Latinitas Romana

class. (70 a.C.n.)

  • Quam ob rem enim scriba deducat, ac non potius mulio qui advexerit, tabellarius cuius adventu certiores facti petiverunt, praeco qui adire iussit, viator aut Venerius qui fiscum sustulit? —In C. Verrem actio secunda Ciceronis [1]

class. (ca. 37-30 a.Ch.n.)

  • Ut binae regum facies, ita corpora plebis:
namque aliae turpes horrent, ceu pulvere ab alto
cum venit et sicco terram spuit ore viator
aridus; elucent aliae et fulgore coruscant
ardentes auro et paribus lita corpora guttis.
haec potior suboles, hinc caeli tempore certo
dulcia mella premes, nec tantum dulcia quantum
et liquida et durum Bacchi domitura saporem. —Georgicon libri IV P. Vergilii Maronis [2]

class. (23 a.C.n.)

  • utcumque mecum vos eritis, libens
insanientem navita Bosphorum
temptabo et urentis harenas
litoris Assyrii viator,
visam Britannos hospitibus feros
et laetum equino sanguine Concanum,
visam pharetratos Gelonos
et Scythicum inviolatus amnem. —Carminum libri IV Q. Horatii Flacci [3][4]

class. (versio II, ca. 5 p.C.n.)

  • nunc etiam somni pingues et frigidus aer,
et liquidum tenui gutture cantat avis.
quo properas, ingrata viris, ingrata puellis?
roscida purpurea supprime lora manu!
Ante tuos ortus melius sua sidera servat
navita nec media nescius errat aqua;
te surgit quamvis lassus veniente viator,
et miles saevas aptat ad arma manus. —Amores Ovidii Nasonis [5][4]

saec. I.

  • serentem invenerunt dati honores Serranum, unde ei et cognomen. aranti quattuor sua iugera in Vaticano, quae prata Quintia appellantur, Cincinnato viator attulit dictaturam et quidem, ut traditur, nudo, plenoque nuntius morarum: «Vela corpus,» inquit, «ut perferam senatus populique Romani mandata.» —Naturalis historia Plinii [6][4]

saec. I. (ca. 85-102 p.C.n.)

  • Marmora parva quidem, sed non cessura, viator,
Mausoli saxis pyramidumque legis.
Bis mea Romano spectata est vita Tarento,
Et nihil extremos perdidit ante rogos:
Quinque dedit pueros, totidem mihi Iuno puellas,
Cluserunt omnes lumina nostra manus.
Contigit et thalami mihi gloria rara fuitque
Una pudicitiae mentula nota meae. —Epigrammata M. Valerii Martialis [7]

Latinitas postclassica

saec. II. (ca. 100/128 p.C.n.)

  • pauca licet portes argenti vascula puri
nocte iter ingressus, gladium contumque timebis
et mota ad lunam trepidabis harundinis umbra:
cantabit vacuus coram latrone viator.
prima fere vota et cunctis notissima templis
divitiae, crescant ut opes, ut maxima toto
nostra sit arca foro. sed nulla aconita bibuntur
fictilibus; tunc illa time cum pocula sumes
gemmata et lato Setinum ardebit in auro. —Saturae D. Iuni Iuvenalis [8][4]

saec. II. (ca. 170 p.C.n.)

  • Tunc quidam viator solitarium vagumque me respiciens invadit et properiter inscensum baculo quod gerebat obverberans per obliquam ignaramque me ducebat viam. Nec invitus ego cursui me commodabam relinquens atrocissimam virilitatis lanienam. Ceterum plagis non magnopere commovebar quippe consuetus ex forma concidi fustibus. —Metamorphoseon libri XI Apulei [9][4]

Latinitas humanistica

saec. XIV.

  • Vidisti vini acidi tabernam, picturis aut floribus vernis insignem, ubi sitiens viator falli possit; sed nunquid et caupo suis fallitur artibus? Sunt certe aliqui sic fallaciis assuefacti, ut longo usu fallendi alios ad extremum et se fallere incipiant quodque diu suasere aliis aliquando persuadeant sibi et quod falsum sciverint verum credant. —De remediis utriusque fortune Petrarcae [10][4]

Fontes

  1. Marcus Tullius Cicero - In C. Verrem actio secunda. (The Latin Library): Liber tertius. 79 [183] — viator
  2. Publius Vergilius Maro - Georgicon libri IV. (Bibliotheca Augustana): Liber IV. Versus 97  — viator
  3. 3.0 3.1 Quintus Horatius Flaccus - Carminum libri IV. (Bibliotheca Augustana): Liber III. Carmen IV. Versus 32  — viator
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Vicicitatio: viator.
  5. 5.0 5.1 Publius Ovidius Naso - Amores (versio II, ca. 5). (Bibliotheca Augustana): Liber primus, 13, versus 13 — viator
  6. 6.0 6.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Bibliotheca Augustana: Liber duodevicesimus, cap. 4, [20] — viator
  7. Marcus Valerius Martialis - Epigrammata. (Bibliotheca Augustana): Liber decimus. LXIII, versus 1 — viator
  8. 8.0 8.1 Decimus Iunius Iuvenalis, Saturae. (Ed. brevique adnotatione critica instr. W. V. Clausen, Oxford 1959). Satura X, versus 22 — viator
  9. 9.0 9.1 Apuleius - Metamorphoseon libri XI. (Bibliotheca Augustana): Liber VII. Capitulum XXV. Versus 1 — viator
  10. 10.0 10.1 Franciscus Petrarca (Italice: Francesco Petrarca) - De remediis utriusque fortune. (Universitas Turicensis): Liber I. 45: [De magisterio] — viator