socialis

E Victionario

Latine[+/-]

Appellatio[+/-]

API: /so.kiˈaːlis/(classice)
Syllabificatio phonetica: so·ci·ā·lis — morphologica: social-is

Notatio[+/-]

← Latinesocius + -ālis

Nomen adiectivum[+/-]

sociāl|is, -is, e

  1. pertinens societātī, sociātiōnī
  2. sociālitātem vel sociōs habens, sociābilis

Declinatio[+/-]

positivus singularis positivus pluralis
 cas. masc. fem. neut.  cas. masc. fem. neut.
nom. sociālis sociālis sociāle nom. sociālēs sociālēs sociālia
gen. sociālis sociālis sociālis gen. sociālium sociālium sociālium
dat. sociālī sociālī sociālī dat. sociālibus sociālibus sociālibus
acc. sociālem sociālem sociāle acc. sociālēs sociālēs sociālia
abl. sociālī sociālī sociālī abl. sociālibus sociālibus sociālibus
voc. sociālis sociālis sociāle voc. sociālēs sociālēs sociālia

Dictiones collatae[+/-]

Antonyma · contraria

  1. ...
  2. īnsociālis

Dictiones derivatae[+/-]

Collocationes

Translationes[+/-]

pertinens societātīdilatare ▼
pertinens societātīcollabi ▲
sociābilisdilatare ▼
sociābiliscollabi ▲

Loci[+/-]

M. Tullius Cicero
-106…-43
Titus Livius
-58…+17
Lucius Annaeus Seneca
-3…+65
C. Plinius Secundus
23-79
P. Cornelius Tacitus
55-117
Aurelius Augustinus Hipponensis
354-430
class.class.class.IIIIV

Latinitas Romana

class.  (70 a.C.n. / 684 a.u.)

  • Haec lex socialis est, hoc ius nationum exterarum est, hanc habent arcem, minus aliquanto nunc quidem munitam quam antea, verum tamen si qua reliqua spes est quae sociorum animos consolari possit, ea tota in hac lege posita est; cuius legis non modo a populo Romano, sed etiam ab ultimis nationibus iam pridem severi custodes requiruntur. —Divinatio in Caecilium Ciceronis [1][2]

class.  (anno 406 u.c.)

  • Latinos pro sua libertate potius quam pro alieno imperio laturos arma. Inter duo simul bella externa defectione etiam sociorum senatus anxius, cum cerneret metu tenendos quos fides non tenuisset, extendere omnes imperii vires consules dilectu habendo iussit: civili quippe standum exercitu esse, quando socialis coetus desereret. —Ab urbe condita Titi Livii [3][2]

class.

  • Beneficium dare socialis res est, aliquem conciliat, aliquem obligat , sibi dare non est socialis res, neminem conciliat, neminem obligat, neminem in spem inducit, ut dicat: “Hic homo colendus est; illi beneficium dedit, dabit et mihi.” Beneficium est, quod quis non sua causa dat, sed eius, cui dat; is autem, qui sibi beneficium dat, sua causa dat; non est ergo beneficium. —De beneficiis Senecae [4][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

  • id a. CCCCXXXXVIIII a condita urbe gestum est et primum anulorum vestigium extat; promiscuit autem usus alterum secundo Punico bello, neque enim aliter potuisset trimodia anulorum illa Carthaginem ab Hannibale mitti. inter Caepionem quoque et Drusum ex anulo in auctione venali inimicitiae coepere, unde origo socialis belli et exitia rerum. —Naturalis historia Plinii [5][2]

Latinitas postclassica

saec. II.  (ca. 116 p.C.n.)

  • Quod ubi L. Apronio inferioris Germaniae pro praetore cognitum, vexilla legionum e superiore provincia peditumque et equitum auxiliarium delectos accivit ac simul utrumque exercitum Rheno devectum Frisiis intulit, soluto iam castelli obsidio et ad sua tutanda degressis rebellibus. igitur proxima aestuaria aggeribus et pontibus traducendo graviori agmini firmat, atque interim repertis vadis alam Canninefatem et quod peditum Germanorum inter nostros merebat circumgredi terga hostium iubet, qui iam acie compositi pellunt turmas socialis equitesque legionum subsidio missos. —Annales P. Cornelii Taciti [6][2]

saec. IV.

  • Quanquam in nonnullis animalibus rationis expertibus, sicut in plerisque alitibus, et coniugiorum quaedam quasi confoederatio custoditur, et socialis nidificandi solertia, vicissimque ovorum dispertita tempora fovendorum, et nutriendorum opera alterna pullorum, magis eas videri faciunt agere, cum coeunt, negotium substituendi generis, quam explendae libidinis. —De nuptiis et concupiscentia Augustini [7][2]

Fontes

  1. 1.0 1.1 Marcus Tullius Cicero - Caecilium. (Universitas Turicensis): V. [18] — socialis
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 Vicicitatio: socialis.
  3. 3.0 3.1 Titus Livius - Ab urbe condita - libri CXLII. (The Latin Library): Liber VII, caput 25, [7] — socialis
  4. 4.0 4.1 Lucius Annaeus Seneca - De beneficiis. (Universitas Turicensis):  Tomus / Liber 5. 11, versus 5 — socialis
  5. 5.0 5.1 Gaius Plinius Secundus, Naturalis historiae libri XXXVII. (Teubner, Lipsiae 1892-1909). Universitas Turicensis, Liber 33, cap. 6, [20] — socialis
  6. 6.0 6.1 Publius Cornelius Tacitus - Annales sive ab excessu divi Augusti libri XVI. (The Latin Library): Liber IV.Cap. 73 — socialis
  7. 7.0 7.1 Aurelius Augustinus Hipponensis, De nuptiis et concupiscentia (Universitas Turicensis). Liber primus. Caput IV, p. 5. — socialis